Sûfilerin büyüklerinden Ebu Abdurrahman Sülemî k.s. şöyle der:
“Allah Tealâ’nın, gizli ve açık bütün hallerinde, bütün işlerinde seni görüp gözettiğini ve her haline şahit olduğunu düşün, sakın unutma!”
Uyûbü’n-Nefs
Vaizlere Kılavuz
İmam Gazâlî k.s. vaizlerin uyması gereken edepleri şöyle açıklar:
• İnsanlara karşı kibirlenip büyüklenmemek,
• Yüce Mevlâ’sına karşı her zaman edebini muhafaza etmek,
• İhtiyacını sadece her şeyi yaratan Rabb’ine arz etmek,
• Kendisini dinleyenlerin sohbetten faydalanmasını arzu etmek,
• Kendi ayıplarını bilerek nefsini küçük görmek, gurura kapılmamak,
• Dinleyenleri kurtulmuş görüp, onlar hakkında iyi şeyler düşünmek,
• Kendi hali için endişe edip korku ile ümit arasında olmak,
• Saygınlığını korumak için dinleyenlerden hediye, ikram gibi şeyler beklememek,
• Uyarılarında şefkatli ve kibar davranmak,
• Kendisini dinlemeye yeni başlayanlarla yakından ilgilenmek,
• Nasihat ve tavsiyelerinin dinleyenler tarafından uygulanacağına inanmak.
İmam Gazâlî, el- Edebü fi’d-Dîn
Tövbe İşaretleri
Ebu Leys Semerkandî rh.a, “Tenbîhü’l-Gâfilîn” adlı eserinde hikmet ehli bir zatın şöyle söylediğini nakleder:
“Kişinin tövbe ettiği şu dört işaretten belli olur:
• Dilini faydasız sözlerden, yalan ve gıybetten uzak tutar,
• Kalbinde kimseye karşı haset ve düşmanlık beslemez,
• Kötü arkadaşlarını terk eder,
• Ölüme hazırlıklı olur,
• Geçmişte işlediği günahlara pişmanlık duyar ve ibadet etmeye gayret gösterir.”
Semerkand Dergisi
Abdullah Demirtas