Kuranı Kerimde Anlatılan Kıssaların Amacı

Kur'an'ın temel amacı insanlara doğruyu göstermek onları aymazlıktan ve arzularına kapılıp gitmekten korumaktır. Kur'an'daki kıssalar da bu temel amacı gerçekleştirmek için yardımcı unsur olarak anlatılır.

Kuranı kerim insanlara öğütlerini çeşitli biçimlerle verir. Hidayetini doğrudan anlattığı gibi ‘kıssadan hisse’ çıkarılması için önceden yaşanmış olaylardan kesitler anlatır. Örneğin insanların maddi refahtan dolayı şımarıp haktan savrulmamaları için ‘Karun’u anlatır. Malın servetin ve iktidarın Allah yolunda kullanılmasının yüceliğini anlatmak için Hz. Süleyman’dan örnekler verir. Allah’ı unuttuğunda gücün insanı nasıl saptırdığını göstermek için Firavun’a dikkat çeker; sahip olduğu güçle haddini aşan ve insanlara zulmeden kimselere karşı mücadeleye örnek olarak Hz. Musa’yı gösterir.

Hz. Eyüp saf sabrın örneğidir. Hz. İbrahim’in kıssaları aklı sağduyuyu ve Rabbe teslimiyeti anlatmak ister. Hz. Meryem ve Hz. İsa kıssalarında iffet merhamet ve sevgi ön plana çıkar. Bütün kıssalarda denilmek istenen şudur: “Sizin yaşadıklarınız öncekilerin yaşadıklarının birer benzeridir; onların başından geçenlerden dersler çıkarın…” Bu amaç Kur’an’da şöyle belirtilir:


“Geçmiş milletlerin kıssalarında akıl sahibi insanlar için pek çok dersler vardır.” (Yusuf 111)

Peygamberlere ait kıssaların Kur’an’da anlatılmasının bir nedeni de Hz. Adem’den bu yana devam eden Tevhit öğretisinin sürekliliğini göstermektedir. Bu kıssalarla bütün peygamberlerin aynı amaçla gönderildiği ortaya konulmuştur.

Dr. Ali Kuzudişli