Şiir Fm | Şiirler | Şairler | Sesli Şiirler | Aşk Şiirleri | Fon Müzikleri | İbretlik Sesli Hikayeler
»»-(¯`v´¯)-» Site Hakkında Gelişmeler »»-(¯`v´¯)-» => ..:: Sağlık ::.. => Kullanılmayan Bölümler => Çocuk Sağlığı ve Bakımı => Konuyu başlatan: Fatih - Şubat 25, 2014, 04:29:09 ÖS
-
(http://medya.todayszaman.com/yenibahar/2014/02/18/3_newsdetail.gif)
Çocuğun gelişimi söz konusu olduğunda bireysel farklılıkları mutlaka göz önünde bulundurmak gerekir. Ancak çocuğun gelişimindeki gecikmeleri takip etmek adına yaşının gerektirdiği becerilerin neler olduğunu bilmekte fayda var.
Bir grup insan bir araya geldiğinde sohbet konusunu tahmin edebilir misiniz? Peki, ya bu grubun annelerden oluştuğunu söylesek… Tahmin edileceği üzere sohbetin merkezinde çocuk olur. Çünkü anne olduktan sonra çoğu kadının dünyası çocuk merkezli şekillenir. Konuşulan konu ne olursa olsun çocuğa giden bir yol bulur anneler. Herkes kendi evladının özelliklerini paylaşır. Ancak her çocuğun gelişimi kendine özgü olunca, kafa karışıklığı da kaçınılmaz olur. Çünkü “Benim çocuğum doğru bir gelişim sergiliyor mu?” sorusuna çoğu zaman kıyas yöntemiyle cevap arar anne. Hemen hayali bir terazi kurar zihninde. Bir kefeye kendi çocuğunu, diğer kefeye ise becerilerini dinlediği diğer çocukları koyar. Eğer kendi çocuğu terazide ağır gelirse zafer kazanmış kumandan edasıyla bir ‘Oh’ çeker. Ancak olur da kıyasa konu olan diğer çocuk ağır basarsa bu durum annenin içine dert olur. Evladının yapamayıp da akranının yaptığı beceriler nedeniyle “Benim yavrumda bir sıkıntı mı var acaba?” diye düşünmeye başlar. Ancak her yaşa göre kazanılması gereken beceriler farklılık gösterdiği gibi her çocuğun gelişim seyri de kendine özeldir.
Çocuğun yaşına ve gelişimine uygun alışkanlık kazandırılmalı
Anneye bağımlı olarak dünyaya gelen bebek için öz bakım (yemek yeme, temizlik, tuvalet, banyo vs.) ihtiyaçlarını karşılamak, büyüme sürecinin bir parçasıdır. Ancak alışkanlık kazandırma sürecinde ebeveynlerin ilk dikkat etmesi gereken nokta; hedef davranışın çocuğun fiziksel, zihinsel ve psikolojik gelişimine uygun olup olmadığının belirlenmesi. Çünkü pedagoglara göre, her çocuk aynı dönemde aynı alışkanlıkları kazanamayabilir. Ya da seçilen alışkanlık çocuğun gelişim düzeyine uygun olmayabilir. Bu nedenle her çocuğun aynı gelişimi sergilemesini bekleyemeyiz. Örneğin, fiziksel olgunluğu ve kas yapısının gelişimi akranlarına nazaran daha geri olan bir çocuğu tuvalet alışkanlığına zorlamak hem anne hem de çocuk için eziyet haline dönüşür. Bunun yerine, her çocuğu kendi içinde değerlendirerek gelişimin uygun olduğu zaman diliminde gerekli davranışı öğretmek daha isabetli bir yaklaşım olacaktır. Bununla birlikte, her çocuğun gelişim seyrinin farklı olmasının yanı sıra belirli yaşlarda geliştirilmesi gereken beceriler de var. Mesela, çocuğun ilk adımlarını bir yaşına yaklaşırken atması beklenir. Birkaç aylık gecikmeler problem değilse de iki yaşına yaklaşırken hâlâ yürüme alıştırmalarının olmaması uzmanlarca normal kabul edilmez. Bu sebeple çocuk gelişiminde kritik dönemlerin takibi bu anlamda gecikmeleri takip etmek açısından da önemlidir.
Alışkanlık nasıl kazandırılır?
Çocuklara bir şeyler öğretmeye çalışmak başlı başına sabır gerektiren bir iş. Bu nedenle anne babanın aceleci davranarak sabrını tüketmemesi önemli. Pedagog Seda Ekici, kazandırılmaya çalışılan davranışa çocuğun ilk etapta direnç gösterebileceğini hatırlatarak, ailenin bu konuda sabırlı ve tutarlı olmasını öneriyor. Ekici tavsiyelerine ebeveynlere değişikliklere açık olmayı, kıyas içinde olmamayı, yıkıcı dil kullanmamayı da ekliyor. Ekici ayrıca “Yıkıcı eleştiri üzerinden kurulan iletişim, çocukla ebeveyn arasındaki güven bağını zedeleyebileceği gibi çocukta yetersizlik ve başarısızlık hissi uyandırır.” diyerek; bunun yerine çocuğa teşvik edici sözlerle destek olmanın daha isabetli olacağını ifade ediyor.
Çocuğa ilk alışkanlıklarını nasıl kazandırırız?
Model olun: Anne ya da baba ile birlikte aynanın karşısında dişlerini fırçalayan, saçlarını tarayan çocuğun bu temel alışkanlıkları kazanma olasılığı artacaktır.
Keyifli hale getirin: Kazandırılmaya çalışılan alışkanlık oyun gibi sunulursa çocuk bu davranışı daha çabuk ve kalıcı olarak benimser.
Resimli notlar asın: Çocuklara özellikle öz bakım becerileri ile ilgili hatırlatmalar yapmak, ebeveynler için yorucudur. Ayrıca sürekli uyarılan çocuk tepkisel davranarak bunları aksatabilir. Bunun yerine yapılmasını beklediğiniz davranışları resimli notlar haline getirip evin çeşitli yerlerine asmak işi kolaylaştırır.
Olumlu davranışı ödüllendirin: Çocuklar ödüllendirilen davranışı daha çabuk pekiştirir. Çocuğunuzun geliştirmesini beklediğiniz davranışı size sergilediğinde bunu mutlaka fark edin ve fark ettiğinizi ona da gösterin. Ödüllendirme sadece maddi ödül ile olmaz. Hatta aksine çocuğu takdir etmek, başkalarının yanında davranışını övmek daha etkili bir ödüllendirme yöntemidir.
Mükemmeliyetçi yaklaşmayın: Çocuklar yeniliklere uyum sağlama konusunda yetişkinlere göre daha yavaştır. Bu noktada ebeveynlerin mükemmeli arzulayan beklentilere girmemesi, evlatlarına şans tanıyarak, davranışın yerleşmesi için sabır göstermeleri gerekir.
Hangi yaşta hangi alışkanlık?
Çocuklar,
2-3 yaşında:
Destekle yemek yiyebilir.
Oyun sonrasında oyuncaklarını düzenli bir şekilde bırakabilir.
Tuvalet alışkanlığı kazanabilir.
Tuvaletten çıkınca, yemekten önce ve sonra ellerini yıkayabilir.
3-4 yaşında:
Kendi kendine yemek yiyebilir.
Giysilerin önünü ve arkasını ayırt edebilir.
Düğmesiz ve bağsız giysileri yardımsız giyebilir.
Dişlerini fırçalayabilir.
Sofrayı hazırlamaya yardım edebilir.
4-5 yaşında:
Yatağını ve pijamalarını düzenli bırakabilir.
Kıyafetlerini hava şartlarına göre kendi başına seçip giyebilir.
Ayakkabılarını bağlayabilir.
Kıyafetindeki düğmeleri ilikleyip çözebilir.
Kendine ait eşyaları toplayabilir.
Yardımla saçını tarayabilir.
Ellerini ve yüzünü yardımsız yıkayabilir.
Çatal, kaşık, bıçağı nerede kullanabileceğini bilir.
5-6 yaşında:
Günlük işlerde sorumluluk alır ve yerine getirir.
Kâğıt üzerine çizilmiş basit şekilleri keser.
Kurallara uyulması ve dürüst olunması gerektiğini anlar.
KAYNAKÇA: Nihal Varol, ‘Beceri Öğretimi ve Öz Bakım Becerilerinin Kazandırılması’, Kök Yayıncılık (2005) Ankara, Prof. Dr. Bekir ONUR ‘Gelişim Psikolojisi’; İmge Kitabevi (1995), Ankara.
-
eys bravoo bravoo
-
Emeğine Yüreğine Sağlık
-
Emeğine Yüreğine Sağlık