Şiir Fm | Şiirler | Şairler | Sesli Şiirler | Aşk Şiirleri | Fon Müzikleri | İbretlik Sesli Hikayeler
»»-(¯`v´¯)-» İslami Dini ve Türk Tarihi »»-(¯`v´¯)-» => ..:: Türk ve İslam Tarihi ve İz Bırakanlar ::.. => Konuyu başlatan: Fatih - Kasım 19, 2013, 05:35:41 ÖS
-
Yavuz Sultan Selim döneminde, 1517'de Osmanlı idaresine giren Mısır, devletin en büyük ve zengin eyaletlerinden birisiydi. Mukaddes şehirler Mekke-Medine'nin buraya bağlı olması ve son dönemlerde Portekizlilerin Hint Okyanusu ve Kızıldeniz'de yerleşmeye çalışarak bölgeyi tehdit etmeleri Mısır'ı İslâm dünyası için daha hassas bir hâle getirmişti. Ümit Burnu'nun keşfine ve Hindistan ticaretinin buraya kaymasına rağmen, Mısır ekonomik bakımdan önemini hiçbir zaman kaybetmedi. Osmanlı dönemindeki en önemli tahrir ve ülkenin gerçeklerine göre düzenlenen idare yapılanma, Kanunî'nin veziriazamı İbrahim Paşa tarafından yapılmıştır. Merkezden gönderilen valiler tarafından idare edilmiş ve zaman zaman devleti meşgul eden önemli isyanlara sahne olmuşsa da, Mısır'da Osmanlı idaresi uzun süre devam etmiştir.
Mısır'a Avrupa devletlerinin müdahalesinin başlıca sebebi, ülkenin zenginliği ve özellikle İngiltere ve Fransa arasındaki rekabet idi. Fransa'nın Mısır'daki ticarî menfaatleri her zaman diğer devletlere göre, daha güçlü ve önemli olmuştur. Bunların korunması için de bu ülke her türlü tedbiri almıştır. Nitekim 1798 yılında Napolyon Bonapart'ın Mısır'ı işgali bu sebepledir. İngilizlerin Hindistan'da bir müstemleke kurması ve Hindistan ticaretinin garanti altına alınmasında, Mısır'ın coğrafî konumu İngilizleri de bölge siyasetinde aktif hâle getirmiştir. Nihayet Fransızların Mısır'dan çıkarılması İngilizlerin fiilî desteği sayesinde mümkün olabilmiştir. Bu tarihten sonra başlayan Kavalalı Mehmet Ali Paşa hâkimiyeti, Mısır tarihinin önemli dönemlerindendir.
Osmanlı ordusunda küçük bir rütbe ile görev yaparken hızla yükselerek eyaletin valisi olan Mehmet Ali Paşa, Batı tarzında meydana getirdiği müesseseler ve tarım alanındaki icraatlarıyla ülkenin imarı ve zenginleşmesine büyük katkı yapmıştır. Ondan sonra da Mısır'ı Mehmet Ali Paşa ailesinden gelen ve "Hidiv" denilen yöneticiler idare etmiştir. Bu dönem, Mısır'ın Osmanlı idaresinden gittikçe uzaklaşarak, Avrupa'nın siyasî ve iktisadî nüfuzuna girdiği dönemdir.
1869'da Süveyş Kanalı'nın açılması, Batı'nın bölgedeki rekabet ve iştahını daha da artırmıştır. Hidiv Abbas Paşa ve İsmail Paşa'nın Avrupa ülkelerinden aldıkları büyük borçları ödeyememeleri, Mısır maliyesinin Avrupalı devletlerin kontrolüne girmesine sebep oldu. İngiltere ve Fransa, alacaklarını garanti altına almak için her türlü bahaneyi kullanarak Mısır'ın işlerine karışmaya başladı. Bu durumun meydana getirdiği hoşnutsuzluk, Miralay Ahmet Arabî Bey'in liderliğinde Avrupa aleyhtarlığına dönüştü. Askerî alandaki düzenlemeler ve istihkâmların takviye edilmesi üzerine İngiltere ve Fransa, Osmanlı'nın protestosuna rağmen, Mısır'a bir donanma gönderdi. Bu millî hareketi müsait karşılayan Osmanlı'nın, İngilizlerin Arabî Paşa'nın "âsi" ilân edilmesi talebini tehir etmesi neticesi, İngiliz Amiral Sir Seymour İskenderiye'yi topa tutarak, karaya asker çıkardı ve Mısır'ı işgale başladı. Arabî Paşa yenilerek esir edildi ve idam cezasına çarptırılıp Seylan'a sürüldü. Bu tarihten sonra Bâb-ı Âli'nin, İngiltere'nin Mısır'ı boşaltması talebi uluslararası camiada destek bulmamıştır. Bu dönemden sonra, Mısır'daki İngiliz nüfuzu ve gücü gittikçe artmış; sadece Mısır değil, Sudan başta olmak üzere Osmanlı hâkimiyetindeki diğer yerler de İngiliz idaresine girmiştir. İngiltere'nin bölgede uyguladığı geleneksel yönetim şekli ise, "idare edenleri idare etmek"tir. Bu siyaset hâlâ günümüz İngiliz siyasetinin esasını meydana getirmekte ve başarıyla uygulanmaktadır.
-
Emeğine Yüreğine Sağlık
-
eys