« önceki sonraki »
Sayfa: [1]   Aşağı git

Gönderen Konu: İkinci Viyana Kuşatması Üzerine  (Okunma sayısı 1603 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı Fatih

  • Radyo Ailemiz
  • *
  • İleti: 3450
  • Rep 1715
İkinci Viyana Kuşatması Üzerine
« : Şubat 25, 2014, 02:38:18 ÖS »
Sultan IV. Mehmed'in (1648–1687) hükümdârlık yıllarında, birbiri ardınca gelen sadrazamlardan Köprülü Mehmed Paşa ile oğlu Fazıl Ahmed Paşa ve evlâtlığı Merzifonlu Kara Mustafa Paşa dönemlerinde Osmanlı Devleti, ikinci bahar dönemini yeniden yaşarken fetihler de devam etmekteydi. 1672'den itibaren IV. Mehmed, bizzat iştirak ettiği iki Lehistan Seferi ile, iki Rusya Seferi'nden sonra, Avusturya Seferi'ne çıkmak için Belgrat'a kadar gelir.

II. Viyana1 kuşatmasını gerekli kılan en önemli sebeplerden birini şöyle ifade edebiliriz:
Avusturya–Alman idaresinin zulmü altında yaşayan Macarlar, Avrupa’nın değişik yerlerinde Osmanlı idaresinde yaşayan ırkdaşlarının hürriyet ve refah seviyesini gördükçe, Türk idaresine girmek istediklerini ifade ediyorlardı. Orta Macar Kralı, 'Macarların Almanlar'a Karşı 100 Şikâyeti' ismiyle yayınladığı eserinde, uğradıkları zulümleri dile getiriyordu. Alman idaresinden tamamen nefret eder hâle gelmişlerdi. Macarlar arasında ateşte kızartılanlar vardı. Ellerinden toprakları alınan Macar asilzâdeleri hayatlarını zindanlarda geçiriyorlardı. Alman idaresindeki Macarlar tarafından kendilerine lider seçilen Tökeli İmre, 9 Ocak 1682’de İstanbul’a elçi göndererek, 'Nemçe’nin tecavüzü haddi aştı... Bunları görmektense ölmek yeğdir. Hemân bir taraftan haber verip yörüyesiz.' tarzında şikâyetlerini dile getirerek, Alman idaresini kabul etmediklerini ve Osmanlı idaresi altına girmek istediklerini belirtir.2
Osmanlı Devleti’nin Orta Avrupa’daki hakimiyeti altında bulunan yerlerin emniyet altında tutulabilmesi için, sınırlarının biraz daha kuzeye doğru genişletilmesi gerektiği konusu da, siyâsî ve târihî şartların bir gereği idi. Zaten Tuna sınırını sağlam tutmak için Tuna ötesi fetihlere girişen Osmanlı, şimdi bu bölgeleri muhafaza etmek için Orta Avrupa’da yayılmaya zorlanıyordı. Ancak burada hatırlanması gereken bir husus daha vardır. Devletin askerî ve idârî yapısını İslâmî esaslar üzerine kuran Osmanlı,3 dünyanın değişik yerlerine giderken4 Kur’ân’daki; 'Size ne oluyor ki, Allah yolunda ve: 'Rabbimiz, bizi halkı zalim olan bu ülkeden (kurtarıp) çıkar, bize katından bir veli (koruyucu sahip) gönder, bize katından bir yardım eden yolla' diyen erkekler, kadınlar ve çocuklardan müstaz’af (âcizler) adına savaşmıyorsunuz?' 5 şeklindeki İlâhî Emri yerine getirmeye çalışıyordu.

Macarlar Osmanlı’dan ısrarla yardım isterlerken; aynı zamanda da, 1664 Vasvar Barış Şartları'nı çiğneyerek Osmanlı sınırlarına saldıran Avusturyalılar'ın; çapulculuk yaparak sivil vatandaşları esir almaları üzerine sınır bölgelerindeki beylerden gelen şikâyetlerden dolayı, IV. Mehmed, Avusturya'ya karşı sonuç alıcı bir savaşın yapılmasına karar verir. Bu münasebetle, ordu ile birlikte Belgrat'a kadar gelen padişah, devlet adamlarının gördükleri lüzûm üzerine, Sadrazam Merzifonlu'yu serdâr tayin ederek, kendisi arkadaki ordugâhta hareketi takip etmiştir. Ordu ile birlikte yola devam eden Merzifonlu, Estoni'de kurduğu savaş meclisinde Viyana'nın kuşatılmasına karar verir. Buradaki toplantıda, Kırım hanı Murad Giray ile Budin beylerbeyi Arnavut Koca İbrahim Paşa, Viyana üzerine bir sonraki sene gidilmesini ısrarla ileri sürmelerine rağmen, Merzifonlu; sefere çıkılması gerekliliğini divan üyelerine kabul ettirir.6 Görüşmeler sırasında, Murad Giray ve Koca İbrahim Paşa’nın Merzifonlu ile tartışması ona karşı bir kin meydana getirmişti. Zira, bu düşmanlığın neticesi olarak savaşın sonuna doğru Murad Giray ve İbrahim Paşa, Merzifonlu’ya karşı bir ihanet sergileyeceklerdir. Onların bu tutumu, Osmanlı’ya karşı tarihin seyrini değiştirecektir. IV. Mehmed döneminin ilk on senesinde devlet içindeki problemlerin halledilmesinden sonra, Girit, Rusya ve Avusturya'da devam eden fetihler, Papalık makamının dikkatini çekmekteydi. Onların, Osmanlı'ya karşı Avrupa'da bir askerî ittifak hazırlıkları içerisinde bulunduğunu ve Avusturya ile Lehistan'ın aynı maksatla birleştiğini haber alan Merzifonlu, daha fazla taraftar kazanmalarını engellemek maksadıyla savaşın ertesi seneye bırakılmasını uygun görmüyordu.7

7 Temmuz 1683’de Viyana önlerine gelen Osmanlı ordusu, burada elliye yakın kaleyi ele geçirmiştir. Avusturya ordusu başkomutanı Duc Charles; Osmanlı ordusunun ileri hareketine engel olmak için Aşağı Avusturya sınırına ve Leyta nehrinin arkasındaki araziye askerini yerleştirmişse de, sevk edilen Osmanlı ordusu karşısında bozguna uğramışlardır. Bunu haber alan Avusturya İmparatoru I. Leopold, saray halkı ile birlikte kaçarken, halk da Viyana şehrini terk etmiştir. 12 Temmuz’da Viyana’ya askeriyle girmeye çalışan Merzifonlu, bu defa şehri savunmaya çalışan askerlerin dış mahallelerdeki evleri ateşe vermeleri üzerine şehri muhasara altına almıştır. Bu tarihten itibaren iki ay boyunca karşılıklı top atışları ile süren taraflar arasındaki çatışma sonunda, Osmanlı asker-leri; direnişi kırarak şehre girmeyi başaracağı sırada Macarların iç tahkimatlarıyla karşılaşmışlardır. Bu sırada da, kral Sobieski komutasındaki 20 bin süvari, Avrupa’daki çeşitli prensliklerin gönderdikleri askerleriyle Tulin önlerinde birleşir. Kaynaklar, bu müttefik ordunun 70 bin olduğunu ve kuşatmanın başında Osmanlı askerinin 60 bin civârında olduğunu kaydetmektedir. Bu durum karşısında Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, müttefik Avrupa ordusunun Viyana’ya girişini engelleyebilmek için, Kırım hanı Murad Giray’a; şehre geçit yeri olan Taşköprü üzerindeki Tuna nehri arkasına mevzilenmesini emreder. Ancak, Merzifonlu’nun bu plânı Kırım hanının ihanetiyle bozulur. Viyana muhasarasına katılan Silâhtar Fındıklılı Mehmed Ağa, daha sonra yazmış olduğu 'Silâhtar Tarihi' adlı eserinde, büyük bir üzüntüyle hâdiseyi şöyle anlatır: 'Düşman Tuna nehri üzerinden geçerken Murad Giray düşman askerine karşı çıkacağı yerde; bir tepe üzerine çekilip onları seyretmeye başlamış yanında bulunan kendi imamı bile onun bu haline itiraz ettiği halde: 'Sen bu Osmanlu'nun bize ettüğü cevri bilmezsun. Bu düşmanın def’i yanumda lâ–şey idi (basit bir iş idi) ve bilürüm ki dinimüze de ihânettir! Lâkin asâletim beni komadı: Anlar da görsünler kendülerinin kaç akça âdem imiş. Tatar kadrin (kıymetini) bilsünler!' cevabını vermiştir.

Bu hâdiseden bir gün evvel, Viyana’nın ormanlık bölgesindeki Kehlenberg dağının arka yamaçlarından gelmiş olan düşman ordusu da; Tuna nehri üzerindeki köprüden geçen Sobieski komutasındaki askerlerle birleşerek, Osmanlı ordusu karşısında bir güç oluşturmuşlardır. Düşman ordusu karşısında mevzilenen Osmanlı ordusu, bu defa Budin beylerbeyinin ihânetiyle karşılaşmıştır. Ordunun sağ tarafını komuta eden vezirlerden Budin beylerbeyi Arnavut İbrahim Paşa, yukarıda belirtildiği üzere Edirne’deki harp meclisinde Merzifonlu ile tartıştığı için, intikam hissiyle hareket etmiş ve savaşın başladığı sırada askerini geri çekerek, Osmanlı saflarının bozulmasına sebep olmuştur. Bu fırsatı değerlendirerek, düşmanın Osmanlı ordusu orta saflarına girdiği sırada bu defa ordunun sol tarafına komuta eden Kırım hanı Murad Giray da bu olaya seyirci kalmakla ikinci ihâneti orada işlemiştir. Buradaki meydan savaşının kaybedilmesinde ve II. Viyana Muhasarası’nın neticesiz kalmasında bu iki şahıs önemli rol oynamıştır. Bu iki şahsın askerleriyle geri çekilmesiyle etrafındaki dokuz–onbin kadar askeri savaşmak zorunda kalan Kara Mustafa Paşa, gün boyunca savaşırken, akşama doğru şehit olmak için düşman içine atılmak istemiş ancak etrafındakiler, dağılan ordunun toparlanabilmesinin kendisine bağlı olduğunu söyleyerek, buna engel olmuşlardır. Bu meydan muharebesinde şehit olan Osmanlı askeri sayısının onbin civarında olduğu rivâyet edilmektedir. Tarihçilerin II. Viyana Kuşatması’nın sonuçsuz kalması konusunda ileri sürdükleri sebepleri kaydederek bunlara cevap veren Danişmend, özetle şunları belirtmiştir:
Viyana’nın zorla fethedilmesi durumunda, askerin yağmalamasına sebep olacağından endişe ederek şehrin kral tarafından teslimini bekleyip, bütün hazineleri eline geçirmek için tamahkârlık ederek vakit kaybetmiş ve bu şekilde yardım ordusunun yetişmesine meydan vermiştir. Ancak imparatorun kaçtığını, sarayının yağma edildiğini bilen ve özellikle müttefik ordunun hazırlanmakta olduğunun haber alınmasından itibaren, bütün gayretiyle çalıştığı bilinen Osmanlı başkomutanı hakkında böyle bir itham yapılmamalıdır. Bu husus, savaşa katılan ve hâdiselerin şahidi olan Fındıklı Mehmed Ağa tarafından –aralarındaki şahsî meseleden dolayı, Paşa’ya kırgın olmasına rağmen– doğrulanmaktadır.8

Viyana’yı koruyan surların tahrip edilmesinden sonra şehre hücum etme konusunda kararlı olan Merzifonlu’nun, beklenmedik bir şekilde Avrupa müttefik ordusuyla karşılaşması; onu, kuşatmayı kaldırmak zorunda bırakmıştır.
1071 Malazgirt Meydan Muharebesi’yle başlayıp, II. Viyana Kuşatması’na kadar 612 yıl devam etmiş olan askerî başarılar; adı geçen komutanların ihmal ve ihâneti ile sona erer. Yukarıda belirtildiği üzere, Mezifonlu’nun Viyana’da düşman kuvvetlerine karşı hazırladığı plânının bozulmasına sebep olan Murad Giray’ın bu tutumunun, Edirne’deki harp divanındaki görüşmeler sırasındaki tartışmadan kaynaklandığı sanılmaktadır. Ancak Fındıklı Mehmed Ağa’nın yukarıdaki rivâyetlerinden, Murad Giray’ın yıkıcı bölücü düşünceler taşıdığını söylemek mümkündür. Her ne kadar II. Viyana Kuşatması’nın meydana geldiği dönemde, 19. asrın başından itibaren dünya dengelerini alt üst eden ırkçılık–milliyetçilik hareketinin etkileri ve Yeni Çağ’ın sonuna kadar, devletlerin kurulması ve geliştirilmesinde hanedanlık bağları etkili idiyse de, bunun da, bir yönüyle ırkçılık–milliyetçilik anlamına geldiğini söylemek mümkündür. Kırım Hânı’nın söz konusu yanlış hareketini târihî determinizm açısından değerlendiren Kösoğlu şöyle der: 'Tarihî akış içinde öyle küçük olaylar, duygular, tavırlar vardır ki, bunlar hiç bir maddî veya sosyal gücün eseri değildir; ama, tarihin akışını değiştirirler. Bu olguları görmemezlikten gelmek, gerçeğe sırt çevirmek; onları hesaba katmak ise, kurulacak bir determinizmi bozmak sonucunu doğurmaktır. Bu küçük şeyleri, istisnalar olarak da kabul edemeyiz. II. Viyana Kuşatması’nda Kırım Hânı şeytanın iğvâsına (kandırmasına) kapılmıştır. “Benim için lâ–şeydir” dediği Leh ordusunu köprüden geçirtmeseydi, Beç (Macar) Kızılelma’sı9 Türk’ün olacaktı... O zaman, tarihin akışı değişmelere uğrayacaktı... Kırım Han’ı imamının yalvarmalarını dinleseydi, tarih başka türlü olacaktı... Gerçek o ki, maddî ve manevî, küçük ve büyük bir sürü şey iç içe girerek tarihi dokumaktadır... Tarihi eyleme dönüştüren ahlâkî özlerdir. Bu oluşun muharrik (hareket ettirici) gücü îman, yönü ve muhtevâsını tâyin eden ise, îmânın iç talepleridir... Kavimlerin kendilerini değiştirmelerine göre Allah onların hâlini değiştirmektedir. Yâni cemiyet halindeki 'kendi'mizin rûhî akışı, eyleme dönüşerek tarihi yapmaktadır.'10

Yukarıda tahlil etmeye çalıştığımız gibi, İkinci Viyana bozgununun esas sebebinin tefrika (parçalanma) olduğu görülmektedir. Tarih boyunca gelmiş geçmiş devletlerin ayakta kalış ve yıkılış sebeplerini târihî determinizm açısından açıklayan şu âyetler de bu gerçeğe işaret eder: 'Allah’a ve Onun Resûlüne itâat ediniz. Birbirinizle çekişmeyiniz. Aksi halde bütün gayret ve çalışmalarınız fiyasko ile neticelenir. Kuvvetiniz de yok olur gider.”11, “... Bir kavim, özündeki (güzel hâl ve ahlâkı) değiştirip bozuncaya kadar Allah şüphesiz ki onun (halini) değiştirip bozmaz...” 12


* Şükrü Sardağ, Şair Sultanlar, 1982, Ankara, s. 127 (Bu şiiri günümüz Türkçesi ile şu şekilde ifade edebiliriz:

Milletimin ihtilaf ve bölünme tehlikesi
Mezarımda dahi rahatsız eder beni
Tek çare birlik oluşumuz, düşmana karşı
Birleşmezse millet, derinden yaralar beni

Kaynaklar

1– Osmanlı Devleti'nin 1680 yıllarına kadar yükselme devri devam etmiş; II. Viyana Kuşatması sonrasında uluslararası faktörlere bağlı olarak devlet gerilemeye başlamıştır. Bu konu hakkında geniş bilgi için bkz: Roads Murphey, "Osmanlı’ların Batı Teknolojisi Benimsemedeki Tutumları", Osmanlılar ve Batı Teknolojisi, Haz. Ekmeleddin İhsanoğlu, İ. Ü. Edb. Fak. Yay., 1992, s.1
2– II. Viyana Seferi'nden 154 sene önce Kanûnî Sultan Süleyman tarafından da Viyana birinci defa kuşatılmıştı. Bu kuşatmanın sebep ve sonuçları kısaca şöyledir: Avusturya Arşidükü karşısında zor durumda kalan Macar Kralı Zapolya, Kanûnî'den yardım ister. Bu isteğine cevap vermek ve aynı zamanda Alman İmparatorluğu'nun Macaristan'a ve Osmanlı topraklarına sarkmasını önlemek üzere Kânûnî, Mayıs 1529'da Avusturya seferine çıkar. Burada, Budin Kalesi'nin fethinden sonra Macaristan, Osmanlı'ya resmen bağlı bir devlet haline getirilmişti. Bu durumun Almanlar'ın müdahalesi ile bozulma ihtimaline karşı harekete geçen Kânûnî, Viyana önlerine gelir. Osmanlı öncü kuvvetlerinin burada yaptığı savaşata esir edilen Alman asilzâdesi aracılığı ile şehri teslim etmeleri teklif olunur. Bu teklif reddedilince, şehir onyedi gün süre ile muhasara altında tutulur. Ancak, böyle bir muhasara için hazırlıklı olmayan Osmanlı ordusu, kış mevsiminin yaklaşması ve Şarlken'in bir Haçlı ordusu toplayarak geleceği haberi üzerine kuşatma neticesiz kalır. Erol Güngör, Tarihte Türkler, Ötüken Yay., İstanbul 1988, 184–186.
Yılmaz Öztuna, Büyük Türkiye Tarihi, İst. 1983, C. VI, s. 9

3– Osmanlı Devleti’nin dînî–siyâsî politikası hakkında bkz: Bernard Levis, Modern Türkiye’nin Doğuşu, TTK. Yay. Ankara 1986, s.3; Paul Wittek, Osmanlı İmparatorluğunun Doğuşu, çev. Fatmagül Berktay, Ankara 1985, s.51.

4– Bu konuda en çarpıcı örnekler veren bazı çalışmalar: Osman Turan, Türk Cihan Hakimiyeti Mefkûresi Tarihi, Türk Dünya Nizâmının Millî, İslâmî ve İnsânî Esasları, I–II, İstanbul 1993, C.II, s.83–210. Süleyman Kocabaş, Tarihte Âdil Türk İdaresi İstanbul 1994, s.27–175.

5– Nisâ Suresi, 4/75.

6– İ. Hami Danişmend, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, İstanbul 1972, C. III, s.452

7– Danişmend, C. III, s.453

8. Danişmend, C. III, s.454

9– “Kızılelma” Osmanlı askerinin, yer yüzünde adâleti hâkim kılma adına içinde beslediği bir mefkûre/idealdir. Geniş bilgi için bkz: Osman Turan, a.g.e., II, 37–47. Eserde, bu kavram “İslam–Türk Mefkûresi'nde İstanbul ve Kızıl Elma Efsânesi” başlığını taşıyan bölümde ele alınmıştır.
10– Nevzat Kösoğlu, Türk Dünyası Tarihi ve Türk Medeniyeti Üzerine Düşünceler, İstanbul 1990, s. 377.

11– Enfâl Sûresi, 8/46 Bu âyette geçen “rîh”(rüzgâr) kelimesi; kuvvet, savaşta galibiyet, Allah’ın yardımı ve devlet anlamlarına gelmektedir. Bu durumda “Kuvvetiniz, Allah’ın yardımı veya devletinizden gider” şeklinde olabilir. Bu rüzgârın, düşman saflarında bozgun meydana getiren Allah’ın gönderdiği “rüzgâr” olarak da anlamakta mümkündür. (Bkz. Hasan Basri Çantay, Kur’ân–ı Hakîm ve Meâl–i Kerîm, C.I, s.262. Nşr. Mürşid Çantay, 1990, İstanbul.

12– Ra'd Suresi, 11/31.

13 – Ra’d Suresi , 11/13, Ayrıca bkz: Enfâl Suresi, 8/53.
Kayıtlı

Muammer Ahmet Şiirleri, İsmail Gül Şiirleri, Seyide Doyran Şiirleri, Abdurrahim Karakoç şiirleri , Ahmed Arif şiirleri , Ahmet Hamdi Tanpınar şiirleri , Ahmet Selçuk İlkan şiirleri , Ahmet Telli şiirleri , Ali Erdinç  şiirleri , Arif Nihat Asya  şiirleri , Asil Mavi şiirleri , Aslan Avşarbey  şiirleri , Aşık Veysel  şiirleri , Ataol Behramoğlu şiirleri , Attila İlhan  şiirleri , Ayfer Yazıcı  şiirleri , Ayhan Yıldırım  şiirleri , Bahattin Karakoç şiirleri , Bahtiyar Vahapzade şiirleri , Bayram Mecit  şiirleri , Bedirhan Gökçe şiirleri , Bedri Rahmi Eyüpoğlu  şiirleri , Behçet Necatigil  şiirleri , Birgül Alp şiirleri , Burcu Seul  şiirleri , Cahit Sıtkı Tarancı  şiirleri , Cahit Zarifoğlu  şiirleri , Can Yücel  şiirleri , Cemal Gören  şiirleri , Cemal Safi  şiirleri , Cemal Süreya  şiirleri , Cengiz Numanoğlu  şiirleri , Cihan Balcıoğlu  şiirleri , Didem Madak  şiirleri , Edip Cansever  şiirleri , Emin Çelimli  şiirleri , Emine Çerçi  şiirleri , Emine Şafak  şiirleri , Ercan Baş  şiirleri , Erdal Ercin  şiirleri , Faruk Nafiz Çamlıbel  şiirleri , Fazıl Hüsnü Dağlarca  şiirleri , Fuzuli  şiirleri , Gaffar Güllü şiirleri , Gelincik  şiirleri , Gülsen Tunçkal  şiirleri , Hacı Kısır şiirleri  , İbrahim Karaçay  şiirleri , İbrahim Sadri şiirleri  , İbrahim Sağır şiirleri , İclal Aydın  şiirleri , İsmail Gül  şiirleri , İsmet Ulaş  şiirleri , Kahraman Tazeoğlu şiirleri , Karacaoğlan şiirleri , Kevser Dostagüler şiirleri  , Küçük İskender şiirleri , Mahmut Çiçekdağı şiirleri , Marlyn Hand şiirleri  , Mehmet Akif Ersoy şiirleri , Mehmet Ali Kalkan şiirleri , Mehmet Çetin şiirleri , Melek Avcı Coşkun şiirleri , Melih Cevdet  şiirleri , Melike Yıldız şiirleri , Mevlana Celalettin Rumi şiirleri , Muammer Ahmet Sağlam  şiirleri , Muharrem Kubat şiirleri , Murat Meral şiirleri  , Mustafa Hebip şiirleri , Muzaffer Tayyip Uslu  şiirleri , Mücahit Şen  şiirleri , Nazım Hikmet Ran  şiirleri , Necip Fazıl Kısakürek  şiirleri , Nur Uygun şiirleri , Nurullah Genç  şiirleri , Orhan Veli Kanık  şiirleri , Ömer Hayyam  şiirleri , Özdemir Asaf  şiirleri , Polat Tek  şiirleri , Rabia Barış şiirleri , Sabahattin Ali şiirleri , Selaattin Çoban  şiirleri , Seyide Cinaloğlu Doyran  şiirleri , Sezai Karakoç  şiirleri , Şevki Dinçal  şiirleri , Tevfik Fikret  şiirleri , Turgut Uyar  şiirleri , Uğur Arslan  şiirleri , Uğur Işılak  şiirleri , Ümit Yaşar Oğuzcan  şiirleri , Yahya Kemal Beyatlı  şiirleri , Yavuz Bülent Bakiler şiirleri , Yavuz Dogan  şiirleri , Yıldız Toksöz şiirleri , Yılmaz Erdoğan şiirleri , Yunus Emre şiirleri , Yusuf Hayaloğlu şiirleri , Zikrettin Karaca şiirleri , Ziya Osman Saba  şiirleri , şiir şiir sokağım şiir türleri şiir sokakta şiir nedir şiire gazele şiir kitapları şiir bilgisi şiir defteri şiir aşk şiir oku şiir yarışması 2018 şiir adam şiir adam live şiir alıntıları şiir adam live instagram şiir antolojisi şiir antoloji şiir akımları şiir atölyesi şiir alp a şiiri a şiir evi a şiiri yavuz bülent bakiler a şiir evi ankara a.şiir solak a şiir sokakta a.kadir şiirleri a köpek şiiri a karakoç şiirleri a ile şiir şiir bilgisi test şiir biter şiir biçimleri şiir başlıkları şiir blog şiir bulmaca şiir bilgisi pdf şiir butik otel şiir blogları b şiiri b keskin şiirleri bayrak şiiri b sesi şiir b harfi akrostiş şiir şiir can yücel şiir cafe şiir cafe ortaköy şiir cemal süreyya şiir cumhuriyeti şiir cahit zarifoğlu şiir çeşitleri şiir can şiir ceketli adam kitabı şiir cemal safi ç şiiri behzat ç şiir behzat ç şiir sözleri gökçenur ç. şiirleri c.süreya şiirleri c ile şiir c.bukowski şiirleri gökçenur ç şiir kitabı c vitamini şiirleri c.zarifoğlu şiirleri şiir çözümleme şiir çözümleme yöntemi şiir çeviri şiir çiçek şiir çok güzel şiir çevirisi şiir çevirileri şiir çözümleme yöntemi nurullah çetin şiir çay ç ile şiir şiir dinletisi şiir dizeleri şiir dergileri şiir duygusal şiir duvarda şiir dünyası sözleri şiir denizi d&r şiir kitapları d.bakır şiiri d ile şiir d&r şiir defteri d madak şiirleri d.günü şiirleri d.bakır şiir sözleri d ali erzincanlı şiirleri d.h. lawrence şiirleri şiir eş anlamlısı şiir ekşi şiir edebiyat şiir en güzel şiir ezberle şiir etkinlikleri şiir edip cansever şiir evi şiir ezberleme şiir eloğlu e şiir kitabı şiirler e ödev şiir e book şiirli e kartlar e müfredat şiiri eş e şiir atatürk'e şiir e güzel şiirler öğretmen e şiir şiir fm şiir fon müziği indir şiir falı şiir fonları şiir fonu şiir fotoğrafları şiir film şiir fotoları şiir festivali f.nietzsche şiirleri f ferruhzad şiirleri f gülen şiirleri f ile şiir f akrostiş şiir necip f şiirleri f ile ilgili şiir melek şiiri f nafiz çamlıbel f n çamlıbel şiirleri ilhan berk f şiiri şiir gibi şiir gözlüm şiir güzel şiir gibi sözler şiir gibi kadın şiir günaydın şiir gemisi şiir gece şiir gecesi ğ şiiri g ile şiir anneler g şiirleri ğ akrostiş şiir ğ vitamini şiiri g sesi şiir ğ başlayan şiir g harfi ile şiir ğ ile ilgili şiirler ğ şiir ğüzel şiir öğretmene şiir posta şiir öğretmenler ğünü şiir onur ünlü şiir ğ ile şiir ğ sesi şiir ğ harfi ile şiir şiir hikayeleri şiir hakkında bazı mülahazalar şiir hastanede şiir her yerde şiir hayat şiir hakkında sözler şiir hangi metin grubuna girer şiir hakkında bilgi şiir hangi metinler grubuna girer şiir hasret h şiirist h.ergülen şiirleri atom h şiiri h.cibran şiirleri h ile şiir h harfi şiir h.izgören şiirleri h sesi şiir h nihal atsız şiirleri h ile başlayan şiirler şiir ısmarla şiir ısmarla eylül'ü konuşalım şiir instagram şiir ıhlamurlar çiçek açtığı zaman şiir ılık ılık akıtam şiir ışık şiir ırmak ıhlamur şiir ışıklar şiir ıssız şiir ı şiirler aşk-ı şiir ı ile şiir ı akrostiş şiir ı.ahmet şiirleri bab-ı şiir ı ile başlayan şiirler ı ile ilgili şiirler şiir ingilizce şiir indir şiir ile ilgili sözler şiir isimleri şiir istanbul şiir incelemesi şiir ingilizcesi şiir için fon müzikleri şiir iletişim i şiirler i şiir perisi i şiir sözleri şiir i kamer şiir-i aşk ile şiir şirpençe şiirler i hızırla kırk saat şiir i leyal şiir-i divan şiir jandarmada şiirt jetpa şiir jenerik müzikleri sigir jelatin şiirt jöh şiir janya şiirt judo şiirt jigolo japonca şiir japon şiir türü j ile şiir bay j şiir j.l.borges şiirleri j harfi ile şiir j.j. rousseau şiirleri j ile ilgili şiirler j harfiyle başlayan şiirler şiir konuları şiir kitapları pdf şiir kesitleri şiir karaoke şiir köşesi şiir konusu şiir kısa anlamlı şiir kadın k şiirleri k.iskender şiirleri k.maraş şiirleri k ile şiir k.tazeoğlu şiirleri 555k şiiri bünyamin k şiirleri k.maraş şiir yarışması k.kurultay şiirleri k.tazeoğlu şiir sözleri şiirler şiir lekesi şiir listesi şiir leyla şiir leblebi tozu şiir leyla ile mecnun şiir lirik şiir lise şiir lavinia şiirler kısa satirik l şiir örnekleri l akrostiş şiir l aşk şiirleri l.aragon şiirleri l harfli şiirler atilla ilhan l şiirleri şiir müzikleri şiir mısraları şiir mevlana şiir mavi şiir mektebi ortaokulu nasıl bir okul şiir me şiir mutluluk şiir mektebi iletişim şiir mavisi şiir m.akif ersoy türkiye m şiiri m.mungan şiirleri m harfiyle şiir m akrostiş şiir m.altıok şiirleri m. azad şiirleri türkiye'm şiiri turgut uyar m.akif şiirleri kısa m.ikbal şiirleri şiir ne demek şiir nedir kısaca şiir nasıl okunur şiir nedir özellikleri nelerdir şiir nazım şiir necip fazıl kısakürek şiir nasıl yazılır kuralları şiir ne demek ingilizce n.hikmet şiirleri n.fazıl şiirleri en güzel şiirler n.tevfik şiirleri fatma n şiirleri çetin'in şiir tahlilleri n akrostiş şiir n.kemal şiirleri n aşk şiirleri şiir otel şiir okuyan şiir onedio şiir okuyan erkek şiir okumak şiir okuyan adam şiir okuma kılavuzu şiir orhan veli şiir okulu o şiiri o şiirleri doğuran yalnızlık şairleri öldürür o şiir bitti başka mısra gerekmez o şiiri ahmet haşim o şiir bir daha yazılamaz o şiirler tek başına okunmuyor gel yalvarırım o şiirleri çocuğa yazsaydım o şiir ne demek şiirin o ince küllerini toplayanlar şiir o ki sadece cananını kasteder şiir örnekleri şiir özdemir asaf şiir özellikleri şiir önerileri şiir özlem şiir ödülleri şiir ölçüleri şiir örnekleri kısa şiir ödülleri 2018 şiir özledim ö ile şiir ö harfiyle şiir ö.s.ö şiirleri ö.ç.m şiirleri ö harfi ile şiir akrostiş şiir ö şiir parkı şiir perisi şiir penceresi şiir pdf şiir paylaşım şiir programı şiir parçaları şiir posterleri şiir papatya şiir programları p harfiyle şiir p valery şiirleri p sesi şiir p ile başlayan şiir çeşitleri şiir resimli şiir romantik şiir resmi şiir radyo şiir radyosu şiir resitali şiir rap şiir roots şiir replikleri şiir rastgele r siz şiir r akrostiş şiir r ilgili şiir r t erdogan şiirleri şiir sitesi şiir sokağı şiir sözler şiir sevgiliye şiir sayfası şiir sokakta aşk şiir siteleri s şiiri ş.erbaş şiirleri s.karakoç şiirleri s ile şiir yes şiiri ş akrostiş şiir ş sesi şiir s.ali şiirleri cemal sa şiirleri s.o.s şiiri şiir şiir şiir şarkıları şiir şairleri şiir şekilleri şiir şiir türkiye şiir şantiyede şiir şeklinde fabl şiir şükrü erbaş şiir şekil özellikleri şiir şehri ş ile şiir ş.yahya şiirleri ş 23 nisan şiirleri şiir tahlilleri şiir türleri nelerdir şiir tanımı şiir türleri test şiir turgut uyar şiir tanımları şiir tahlilleri mehmet kaplan şiir temaları şiir t shirt şiirt t.uyar şiirleri t ile şiir t erdoğan şiir 500t şiiri t aşk şiirleri t s eliot şiirleri baki ayhan t şiirleri t.tuğba baş şiirleri şiir uzun şiir umut şiir uygulaması şiir uzun aşk şiir unsurları şiir uzaktan sevmek şiir uyak şiir uyku şiir usta u şiiri ü ile şiir ü harfiyle şiirler hüsrev ü şiirini kim yazmıştır atatürk'ü şiiri ü akrostiş şiir hüsn ü şiir ayın 14 ü şiiri u ile akrostiş şiir şiir üzerine şiir ünlü şiir ümit yaşar oğuzcan şiir üzerine yazılar şiir ülkü ocaklarında şiir üzerine düşünceler suut kemal yetkin şiir ülkü tamer şiir üstadlarımız şiir üzerinde sıfat bulma şiir ünlü şairler ü.y.o şiirleri ü ile ilgili şiirler ü.y.oğuzcan şiirleri şiir ve inşa şiir video şiir ve tefekkür kulübü şiir ve kadın şiir ve zihniyet şiir ve inşa türü şiir vatan şiir ve sözler şiir ve şair şiir ve gelenek v şiir v ile şiir v.hugo şiirleri v sesi şiir orhan v şiirleri v for vendetta şiir v for vendetta şiiri remember v harfi ile şiir aga b v şiirbaz - ondan oldu zaar sözleri şiir yarışmaları şiir yazmak şiir yazarları şiir yaz şiir yazma şiir yarışması 2019 şiir yürek şiir yarışmaları 2018 y faktörü şiiri y kemal şiirleri y.odabaşı şiirleri y'ol şiiri y.emre şiirleri y başlayan şiirler y ile ilgili şiirler y harfi ile şiir y 23 nisan şiirleri akrostiş şiir y harfi şiir zamanı şiir zaman şiir zarifoğlu şiir zıt anlamlısı şiir ziya paşa şiir zindandan mehmete mektup şiir ziya gökalp şiir zulmü alkışlayamam şiir zeynep şiir zeytin z özger şiirleri z ile şiir z raporu şiir z akrostiş şiir a ve z şiiri a.c.z şiirleri z ile ilgili şiirler şiir 0 6 yaş 01 şiir 00 00 şiir 0 kasım şiirleri 0 kasımla ilgili şiir şiir 10.sınıf şiir 1 kıta şiir 1000kitap şiir 15 temmuz şiir 1.sınıf şiir 15 temmuz kısa şiir 19 mayıs şiir 10 kasım şiir 12. sınıf dil ve anlatım şiir 18 mart çanakkale şiirler 1 kıtalık şirinler 1 1 mayıs şiirleri 1.sınıf şiirleri kısa kaldırımlar 1 şiiri 1. sınıf şiirleri 2 kıtalık 1 kıtalık şiirler doğa 1 kıtalık şiirler ve şairleri 1 kıtalık şiir örnekleri şiir 2018 şiir 2 kıtalık şiir 2. sınıf şiir 29 ekim şiir 23 nisan şiir 29 ekimle ilgili şiir 29 ekim cumhuriyet bayramı şiir 2 satır şiir 2017 şiir 23 nisanla ilgili 2 şiiri şiirler 2 kıtalık şiir 2 kıta şiirler 2 kıtalık aşk şiirler 2 sınıf için dağ 2 şiir 2 kıtalık şiirler doğa 2 kıtalık şiir örnekleri şiir 365 şiir 3 kıtalık şiir 3. sınıf şiir 30 ağustos şiir 35 yaş şiir 3 kıtalık aşk şiir 3 kıtalı şiir 30 tane şiir 33 kurşun şiir 30 yaş 3 şiir anlayışı şiirler 3 kıtalık şirinler 3 şiirler 3 kıtalık kısa 3. şahsın şiiri 3 kıtalık şiirler edebiyat 3.sınıf şiirleri 2 kıtalık şiir 4 kıtalık şiir 4 lük şiir 4. sınıf şiir 40 yaşındasın şiir 4 kıtalık aşk şiir 4 mısradan oluşan her bölümüne ne denir 40 şiir 40 şair 40 şiir ve bir şiirler 4 kıtalık ünlü şairlerden 40 şiir 40 şair pdf 4 şiir 1 şehir şiirler 4 kıtalık şiirde 4'lük nedir şiirler 4 mısralık şiirdeki 4 satıra ne denir şiirler 4 5 kıtalık şiir 5. sınıf şiir 5 kıtalık şiir 5 sınıf konu anlatımı şiir 500 şiir 5n1k 555k şiir 5 şiir biçim ve içerik yönünden incelenmesi 571 şiir 5 şiir türü 50 şiir 50 şair 5 şiiri biçim ve içerik olarak inceleme 5 şiirin incelenmesi şiirler 5 kıtalık şiirde 5 mısraya ne denir 5 hececilerin şiir ve sanat anlayışı 5 kıtalık şiirler necip fazıl kısakürek şiir 6. sınıf şiir 6 kıtalık şiir 6 ekim 6 şiir türü şiir türleri 6. sınıf şiir bilgisi 6. sınıf şiir türleri 6.sınıf test şiir bilgisi 6. sınıf test şiir türleri 6. sınıf tonguç akademi şiirler 6.sınıf şiirler 6 kıtalık 6.sınıf şiirleri türkçe dersi 6. sınıf şiir örnekleri 6. sınıf şiir bilgisi çalışma kağıdı 6.sınıf şiir bilgisi 6.sınıf şiir bilgisi test 6.sınıf şiir türleri test şiir 7.sınıf şiir 7 güzel adam şiir 7 kıta 724 şiir şiirler 7 kıtalık 724 şiir neden kabul edilmedi 7 kıtalık şiir şiir türleri 7. sınıf şiir türleri 7.sınıf test şiir bilgisi 7. sınıf testleri 7 şiiri şiirde 7 hececiler kimlerdir şiirler 7. sınıf 7 heceli şiirler 7. sınıf şiir bilgisi test soruları 7.sınıf şiir türleri 7.sınıf şiir bilgisi 7.sınıf şiir türleri test şiir 8.sınıf şiir 8 kıta şiir 8 mart 8 şiir 80 sonrası şiir 835 şiir şiir bilgisi 8. sınıf şiir türleri 8. sınıf test şiir bilgisi 8. sınıf test almanca şiir 8 kıtalık 8 şiiri şiirler 8 kıtalık 8 heceli şiirler 8.sınıf şiir bilgisi 8 satırlık şiirler 8.sınıf şiir türleri test 8. sınıf şiir bilgisi test 8 sınıf şiir bilgisi çalışma kağıdı şiir 9.sınıf şiir 9. sınıf edebiyat şiir 9. sınıf test şiir 9 sınıf ders notları 90lar şiir şiir türleri 9. sınıf şiir türleri 9.sınıf edebiyat şiir gelenekleri 9.sınıf şiir bilgisi 9. sınıf test şiir türleri 9. sınıf test 9 şiiri 9.sınıf şiir türleri 9 eylül şiirleri 9.sınıf şiir bilgisi çalışma kağıdı 9. sınıf şiir örnekleri 9.sınıf şiir inceleme örnekleri
 

Çevrimdışı вαşκαп

  • Özel Üye
  • *
  • İleti: 20356
  • Rep 1300
Ynt: İkinci Viyana Kuşatması Üzerine
« Yanıtla #1 : Ekim 15, 2017, 04:26:19 ÖS »
Emeğine Yüreğine Sağlık
Kayıtlı
 

Çevrimdışı Özgür Kız

  • Özel Üye
  • *
  • İleti: 21541
  • Rep 3950
Ynt: İkinci Viyana Kuşatması Üzerine
« Yanıtla #2 : Eylül 29, 2018, 11:41:51 ÖÖ »
 eys
Kayıtlı
 
Sayfa: [1]   Yukarı git
« önceki sonraki »
 

Related Topics

  Konu / Başlatan Yanıt Son İleti
2 Yanıt
1836 Gösterim 		Son İleti Şubat 20, 2017, 10:02:55 ÖÖ
Gönderen: Kuskün Çiçek
2 Yanıt
1688 Gösterim 		Son İleti Ekim 01, 2018, 10:29:45 ÖÖ
Gönderen: Özgür Kız
1 Yanıt
584 Gösterim 		Son İleti Eylül 29, 2018, 11:41:20 ÖÖ
Gönderen: Özgür Kız