Gönderen Konu: Tâc'ın İncisi'ndeki Osmanlı'nın Yetimleri  (Okunma sayısı 1187 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı Fatih

  • Radyo Ailemiz
  • *
  • İleti: 3450
  • Rep 1715
Tâc'ın İncisi'ndeki Osmanlı'nın Yetimleri
« : Şubat 25, 2014, 03:13:21 ÖS »
1. DÜNYA SAVAŞI
VE MUKADDES CİHAD

Tarihler 11 Kasım 1914’ü gösterdiğinde Hint Müslümanlarının, gerçekleşmemesi için hergün dua dua yalvardıkları hadise patlak verir. İttihatçıların yeni yetme maceracıları, koca Devlet-i Aliye’yi bir çırpıda 1. Dünya Savaşının içine sürükleyiverirler.
Almanya’nın yanında fiilen savaşa gireriz. Ardından, dünyadaki bütün Müslümanları savaşa çağıran “Mukaddes Cihad Fetvası” alelacele yayımlanarak (14 Kasım 1914) imkânlar ölçüsünde dört biryana dağıtılmaya çalışılır.
‘Ba’de harabi’l-Basra”, iş işten geçmiştir. Sinsi İngilizler çok daha önceden tedbirlerini almışlardır. Hindistan Genel Valisi Hardinge, yarımadadaki halka tesiri olan nüfuzlu kişilere gönderdiği enteresan mektupta, şunları yazmaktadır:
“Savaş durumunda Osmanlı Sultanı, “Halife” sıfatıyla muhtemelen dünyadaki bütün Müslümanları, bilhassa Hindistan Müslümanlarını İngiltere’ye karşı cihada çağıracaktır. Böyle bir şey söz konusu olursa, Hindistan’daki birçok Müslüman siz ekselanslarına rehberlik için müracaat edecekler ve Halife’nin ilanının geçerliliği hususunda sizin açıklamalarınızı sabırsızlıkla bekleyeceklerdir. Buna göre, ekselanslarınızı, Hindistan’daki Müslümanların lideri ve sözcüsü olarak ortaya çıkmaya ve İngiltere’nin tavrının doğru ve adil olduğunu ilan etmeye çağırıyorum...”

TEŞKİLAT-I MAHSUSA’NIN
ÇIRPINIŞLARI

Hint Müslümanları, İngilizlerin ağır, sindirici baskılarına rağmen cihad çağrısına ellerindeki imkânlar ölçüsünde cevap verirler.
Osmanlı istihbaratı “Teşkilat-ı Mahsusa” nın, Güney Asya’da faaliyet göstermek üzere İstanbul’da kurduğu “Gadr” teşkilatı, başarılı faaliyetlerde bulunur. Çıkarmış oldukları “Cihan-ı İslam” isimli gazeteyi Hindistan içlerine kadar sokarlar.
13 Kasım 1914’de Belûcî askeri birliğine sızan Osmanlı istihbaratçıları, gazeteyi dağıtıp, askerleri Halife’ye itaate ikna ederler ve 1915 Ocağında ayaklanmaya hazır hale getirirler. Ne var ki bu faaliyetler, 21 Ocak’ta ortaya çıkarılır ve ekibin ileri gelenlerinden 200 kişi darağacına yollanır.
Öte yandan, Hindistan’ın kuzeybatı yöresindeki sınırda kurulan “Mücahidin” isimli teşkilat, silahlı bir koloni oluşturarak ayaklanır. 1918’de İngilizlerle çarpışmaya girişilmesi sonucu pek çoğu şehit edilir.
Şubat 1915’de Lahor’daki öğrenciler, okullarını bırakarak “Mücahidin”e katılma kararı alırlar. Bunlar, Kabile geçmek ve orada Teşkilat-ı Mahsusa ile işbirliğine gitmek niyetindedirler. Ne var ki, Ruslar tarafından yakalanarak İngilizlere teslim edilirler. Kendilerine niçin bu yola başvurduklarını soran İngiliz polisine verdikleri cevap, oldukça ibretlidir: “Padişahımız böyle istedi.”
Teşkilat-ı Mahsusa’nın planladığı en cesur atılım “İpek Mendil” hareketidir. Enver Paşa, “Hac hatırası” adı altında hazırlattığı ipek mendillere Hindistan ayaklanmasının talimatını yazıp, Mekke’ye gelen Hind Müslümanlarına vererek onlarla diyalog kurmaktadır. Bu plan Hindistan’ın Afganistan’a açılan kuzeybatı hududundan başlatılacak bir hücum ile aynı anda ülke içinde gerçekleştirilecek koordineli bir ayaklanmayı ihtiva etmektedir. Ruslar ve İngilizlerin çok sıkı engellemelerine rağmen bir Teşkilat-ı Mahsusa heyeti, 1915 Ağustos’unda Hint-Afgan sınırındaki Türk asıllı kabileleri, Hint Müslümanlarının da yardımıyla Osmanlı tarafına çekmeyi başarır.
İngiliz belgelerine göre, 1913-1916 yılları arasında Türklerin desteği ile Hindistan’da çıkan ayaklanma sayısı yetmiş sekizi bulmaktadır.
Acaba kendi bekalarını Osmanlı’nın varlığı ile özdeşleştiren bu hasbi insanlardan daha fazlası beklenebilir miydi?
Hadiselere gerçekçi bir gözle baktığımızda:
Hint Müslümanları, topyekün ayaklanabilecek durumda değillerdi. Ne maddi güçleri, ne böyle birşeye hazırlıkları, ne silahları ve ne de disiplinli bir orduları vardı. Aynı şekilde, gelişen hadiseler, Hindistan’da çoğunluğu teşkil eden Hinduları aynı derecede ilgilendirmediği için muhtemel bir ayaklanmada Hindularla işbirliği de hemen hemen söz konusu değildi.

Öte yandan İttihat ve Terakki iktidarı, askeri ve stratejik açıdan böylesine önemli bir konuda Hint Müslümanlarının katılımını sağlamak için oldukça geç kalmış, hatta daha önceden kayda değer bir hazırlık bile yapmamıştır. Ayrıca Osmanlı’nın, savaş davetini gereği gibi duyuracak haberleşme ve tanıtım imkânlarından mahrum bulunmasına karşılık, İngilizler güçlü propagandaları sayesinde cihad fetvasını tam tersi bir gaye için kullanabilmişlerdir. Nitekim, Çanakkale Savaşı’nda bize karşı İngiliz safında çarpışan Müslüman sömürge askerleri arasından alınan esirlerin
sorgulamalarından çıkan neticeye göre, bu askerler: “Dinsiz ittihatçıların Halife’yi hapsettikleri ve İngilizlerin de onu kurtarmak için İttihatçılara savaş açtıkları” propagandasına inandırılmışlardır.

BİZİ BİZE VURDURANLAR

1. Dünya Savaşı Avrupa’dan Orta Doğuya kadar heryerde bütün dehşetiyle başlayınca, İngilizlerin çok sayıda insan gücüne ihtiyacı olur; ve bu iş için sömürgeler biçilmiş kaftandır. Hele “Tac’ın incisi”, onlar için bir nevi insan harasıdır.
Ve İngilizler, 1. Dünya Savaşı boyunca bir milyona yakın (941 bin) Hintliyi değişik cephelere sürerler. İşin enteresanı, bunun %80’den fazlası Türk cepheleridir.
Gitmemekte direnenlerin ve cephede İngiliz komutanına itaat etmeyip silahlarını bırakanların akıbetleri çok korkunçtur.
1914’de sevkiyat için Bombay’da toplanan Müslüman askerler, Türk kardeşlerine karşı savaşmak üzere Irak’a gönderileceklerini öğrendiklerinde esir dahi olsalar gitmeyi onurlarına yediremezler. Fakat derhal şakaklarına İngiliz namluları dayanır. Buna rağmen gitmemek için ayak diretirler. Çünkü din kardeşinin kanına girip ebedi saadetlerini tehlikeye atmaya hiç mi hiç niyetleri yoktur. Ve sonunda bed bir “Ateş!!” sesinin ardından, sinelerine yedikleri kurşunlarla birbiri ardına Hakka uzanırlar.
Ayrıca değişik cephelerde İngiliz komutanlarına itaat etmeyip Müslüman kardeşine karşı silah çekmeyen Hint Müslümanları da derhal idam edilirler. Hem de domuz derisinden yapılmış iplerle... Çünkü domuzun Müslümanlarca haram oluşu, bu iple idam edilenlerin cennete gidemeyecekleri düşüncesini taşımakta ve tabii ki Müslümanlar için manevi caydırıcı bir tesir meydana getirmektedir.

DAHA İYİ BARIŞ ŞARTLARİ İÇİN

Savaş, İngiltere ve müttefiklerinin zaferiyle neticelenince sıra, Osmanlı mülkünün masada paylaşılmasına gelmiştir. Mütareke şartlarını çiğneme pahasına, savaşın
emperyalist galipleri Osmanlı vatanını işgal etmeye hazırlanmaktadırlar.
Hintli Müslümanlar, 28-29 Şubat 1920’de Ebu’l-Kelam Azad başkanlığında Kalküta’da bir konferans tertip ederler. Bu konferansta padişaha sadık kalınmasına; barış Osmanlı adına tatminkâr olmadığı takdirde İngiltere Hükümeti’nin Hint Müslümanlarından sadakat beklememesine ve hilafeti korumak için ellerinden gelen herşeyin yapılmasına karar verilir.
Ayrıca bu gayretli insanlar, kardeşleri için Avrupa’ya doğru yollara dökülürler. Teşkil edilen bir heyet, hemen İngiltere’ye hareket eder. Londra’da birçok devlet adamı ile görüşülerek lobi faaliyetlerine girişilir. Heyet, Başbakan Lloyd George ile de görüşmeye muvaffak olur. Başbakan tarafından oldukça soğuk karşılanan heyet ona:
“Mekke, Medine, Kudüs ve İstanbul’un Müslümanlarca mukaddes olduğunu, buraların Halife’nin yönetiminde kalması gerektiğini, Türklerin İstanbul’dan atılmasının İslam dünyasına karşı açılacak bir Haçlı Seferi manasına geleceğini, Halife’nin Istanbul’da ‘rehin’ gibi tutulamayacağını, çünkü onun bir papa olmadığını...” anlatır. Toplantı bitip de çıkarken, heyet başkanı Muhammed Ali, “Herşeye rağmen Tac’a (İngiliz Krallık Tacı’na) sadakatimizle dini vecibelerimiz arasında bir seçim yapmak zorunda kalırsak, İslam önce gelecektir” demeyi de ihmal etmez.
Türk kardeşleri için oradan oraya koşuşturan bu Hint kıtasının şuurlu insanları, o günlerin Avrupasında Türk dostu olmanın ne kadar zor olduğunu bizzat yaşarlar.

PASİF DİRENİŞTEN ŞİDDETE

10 Ağustos 1920’de imzalanan Sevr Anlaşması, Güney Asya Müslümanlarında tam bir hayal kırıklığı meydana getirir. Anlaşmanın “cezalandırıcı” hükümleri, Hilafet Komitesinin Avrupa’da kapı kapı dolaşıp çırpındığı hususları çiğnemektedir.
Artık bundan böyle pasif ve aktif direniş hareketinin ardı arkası kesilmeyecektir. Geniş kapsamlı mücadelenin “ilk adımı” olarak “İşbirliğinden Sakınma” (non-cooperation) uygulamasına girişilir. Bu harekete Gandi de katılır. Fakat Müslümanların elinde “cihad” ve “hicret” olmak üzere iki mücadele metodu daha vardır. Muhammed Ali ve arkadaşları, Türkler’e karşı savaşa gönderilme ihtimali göz önünde tutularak hiçbir Müslümanın İngiliz ordusuna yazılmamasını, yazıldıysa derhal istifa etmelerini ilan ederler. Ardından genel grev tatbik edilir. Öğrenciler okullarını, köylüler sabanlarını, memurlar ofislerini bırakırlar; nümayiş için sokaklara, dua için camilere doldururlar. Ulema, halkı yönlendirmekte; bu sessiz direnişe kadınlar da katılmaktadır. İngilizlerin hangi vesileyle olursa olsun taltif ettiği Hintli Müslümanlar, nişanlarını, beratlarını ve madalyalarını İngiliz otoritelere iade etmektedirler. Kamu hizmetlerinden istifalar birbirini kovalamaktadır.
Sıra aktif direnişe gelmiştir. Ali kardeşlerin diğer dindaşları ile birlikte tutuklanmalarından sonra ufukta “cihad” gözükmüştür. Malabar bölgesindeki Moplah aşireti ayaklanır. Bu direniş, dört ay içinde kanlı bir şekilde ancak bastırılabilir.
Geriye sadece “Hicret” alternatifi kalmıştır. Hint Müslümanları, Hz. Peygamberin (say), Mekke’den Medine’ye göçünden ilham alarak “Hicret”e yönelirler. Müslümanlar, Anadolu’ya ulaşınca mücadelelerini daha tesirli sürdürebileceklerine inanmaktadırlar. Otuz binden fazla Müslüman, tıpkı Asr-ı Saadet’te olduğu gibi, geride ev, mülk, iş ve herşeylerini bırakarak yollara düşerler. Bu muhacirlerin bir kısmı sert iklim şartlarından, hastalıklardan ve açlıktan yollarda kırılırlar. Kalanlarını da Afgan sınırında acı bir sürpriz beklemektedir; O güne kadar Hint Müslümanlarına yakınlık gösteren Afgan Emiri, İngiliz baskısına dayanamayarak muhacirleri ülkesine almama kararı alır. Müslümanlar, perişan olmuşlardır. Çar naçar yeniden gerisin geriye yollara düşerler. Geride kendilerini ayrı bir felaket daha beklemektedir. İngiliz polisi, bütün mal ve mülklerini müsadere etmiştir. Bu ne imtihandır Ya Rabbi!
Bu azimli muhacirlerden bazıları çileli ve maceralı bir yolculuktan sonra bitkin bir vaziyette Bakü’ye ulaşırlar. Derhal oradaki Türk konsolosuna gidip, Milli Mücadeleye katılmak üzere Türkiye’ye geçmek için vize isterler. Fakat çok gariptir ki konsolos, yurdunu, yuvasını terkederek, binlerce kilometre ötedeki Müslüman kardeşlerine yardıma koşan bu insanların arzularını geri çevirir.

MİLLİ MÜCADELE VE DIŞA AKİSLERİ

Yıl 1921. İslam’ın dokuz asırlık beşiği Anadolu’nun dört bir yanı, batılı zalim çizmeler tarafından çiğnenmiştir. Kurtuluş Savaşı’nın en ümitsiz günlerinin yaşandığı bu hengâmede, İngiliz silahları ile donatılmış Yunan ordusu, menhus elini Polatlı’ya kadar uzatmıştır.
Hindistan Müslümanları Patna’da düzenledikleri konferansta, İslam aleminin organik bir yapıya sahip olduğunu, bir uzvun acıya gark olmasının, diğer ünitelerce de paylaşılması gerektiğini vurgulayarak Anadolu’daki Milli Mücadeleyi bütün kalpleriyle desteklerler. Ve çok geçmeden Anadolu’nun iman erleri, bu işgalci ayrık otlarını temizlemeye başlarlar.
Bütün bunlar olurken İngiltere Bakanlar Kurulu, panik içinde yardım etmeleri ricasıyla müstemlekelerine telgraflar yağdırmaktadır. Bu telgraflarda, “Türk ordularının hiçbir mukavemete rastlamadan İstanbul’a doğru ilerlediklerini, mağlubiyet veya İstanbul’un müttefiklerce alçaltıcı bir şekilde boşaltılması halinde, Hindistan’da ve dünya Müslümanları arasında ciddi neticeler doğurabileceğini” yazmaktadır.
1922, Türkler için zafer yılıdır. “Helen çocukları”nın İzmir’de denize döküldüğü haberi Hindistan’a ulaştığında Müslümanlar bayram yaparlar. Bütün ülke sevinç ve heyecan içindedir; Anadolu kurtulmuştur. Artık sıra kendi kurtuluşlarına gelmiştir.

“PAK ÜLKE”NİN DOĞUŞU

Hint Müslümanlarının Türklere olan yakınlığı çok eskiden beri manevi bağlarla perçinlenmiş olarak apayrı bir buutta cereyan etmiştir. O derece ki, mat siyah saçlı, derin bakışlı bu esmer insanlar, Türklerle kader birliği ederek beraber ağlayıp beraber sevinmişlerdir.
Zamanla daha da kuvvetlenen bu bağlar, Abdülhamid Hanın güçlü hilafet şemsiyesi altında doruklaşmış ve “İstanbul’da bir Türk hapşırsa, Lahor’da bir Hintli Müslüman nezle olur” hassasiyetine ulaşmıştır.
Hintli kardeşlerimiz, ortak düşmanlara karşı İstanbul’daki hilafet makamına sırtlarını vererek “İslam Birliği” siyasetinin gücüyle üzerlerindeki istibdadın kalkacağına bütün kalpleri ile inanmışlardır.
Müşfik bir hami olarak görmek istedikleri devrin son hür İslam devleti olan Osmanlı’nın yavaş yavaş kan kaybetmesi üzerine, kendi dertlerini ve ideallerini bir tarafa bırakan Hindistan Müslümanları, bu “Koruyucu Kalkan” larını canlandırıp ayakta tutma çırpınışına girişmişlerdir. Bu uğurda muazzam maddi yardımlardan, cihad ve hicrete kadar birçok yolu deneyerek göz yaşartıcı fedakârlıklar göstermişlerdir.

II. Abdülhamid döneminde tohumları atılarak, İttihat ve Terakki zamanında yeşertilip, Milli Mücadelede meyvesini veren bu kuvvetli bağların tesiriyle Osmanlı, 1. Dünya Savaşı sonunda yeni bir kimlikle ayakları üzerine doğrulabilmiştir.
Bununla beraber, İslam’ın ruhlarına kazandırdığı bu aktivite sayesinde giriştikleri “Hilafet Hareketleri” (Osmanlıcı tavır ve faaliyetler), Hint Müslümanlarını, sömürge olmanın verdiği pasifleştirilmiş köle ruh haletinden kurtararak dini ve milli şahsiyetlerinin gelişmesinde son derece büyük rol oynamış ve sonunda bağımsızlık fikrinin oluşmasında adeta bir yay rolü görmüştür.
Hindistan Müslümanları, savaşın sonunda kendileri gibi Asyalı sayılan Türklerin, Avrupalı sayılan Yunanlıları fiilen, İngilizleri de manen yenmeleriyle ezilmişlik psikolojisinden sıyrılarak, milli gururları uyanmış ve batılıların da mağlup edilebileceği fikrini fiiliyata döküp hürriyet ve istiklal mücadelelerine hız vermişlerdir.
Bediüzzaman Hazretleri’nin ifadesiyle: “İngiliz Mekteb-i İradisinde okuyan bu İslam’ın “Müstaid Veledi” (kabiliyetli evladı), Muhteşem adil pederi olan İslamiyet’in bayrağını afak-ı kemalatta dalgalandırarak kader-i ezelinin nazarında feleğin inadına, nev’i beşerdeki hikmet-i ezelinin sırrını ilan etmiştir.”
Evet, kendini ispat ederek “Şehadetnamesini alan bu asilzade evlat”, İslam’ın
birleştirici fonksiyonunu kullanarak uzun mücadelelerden sonra istiklalini kazanıp, “pak ve temiz ülke” manasına gelen “Pakistan” devletinin temellerini atmıştır.
Ve bugün, din kardeşliğinin pekiştirdiği Türk-Pakistan dostluğu, birçok Pakistanlı’nın:
“Biz iki vatanlı bir milletiz” diyebileceği samimiyette varlığını sürdürmektedir.

KAYNAKLAR

- Mısıroğlu, Kadir; Yunan Mezalimi, Sebil Yay., İstanbul 1992,
- Öke Prof. Dr. M. Kemal; Hilafet Hareketleri, T.D.V. Yay.. Ank. 1991
- Özcan, Azmi; Pan-İslamizm, T.D.V. Yay.. İst ./1992
-Eraslan, Dr. Cezmi; II.Abdülhamid ve İslam Birliği, Ötüken y., İst. 1992
- Bozdağ, İsmet; II.Abdühamid’in Hatıra Defteri, Kervan Yay,, İst./75
-Kocabaş, Süleyman; Türkiye ve İngiltere. Vatan Yay., İstanbul /85
- Kafkas, Mehmet; Geçmişi Bilmek-1, Nil Yay., İzmir /1993
- Kemal, Enver ziya; Osmanlı Tarihi, Git. yılı, T. T. K. Yay., Ank./ 88
- Haslip, Joan. Bilinmeyen Taraflarıyla Abdülhamid, İstanbul 1964
-Özyüksel. Murat; Anadolu ve Bağdat Demiryolları, Arda Yay., ist.188
- Karaca, Yusuf; “Osmanlı’nın Yetimleri, İslami Edebiyat, Tem-Ağu-Ey./ 1993,sayı.21
- Bayur, Yusuf Hikmet; Türk İnkılabı Tarihi, T.T.K. Yay., Ankara 1987
- Güngör, Erol; İslam’ın Bugünkü Meseleleri, Ötüken Yay., İst,/87
- Mansfield, Peter; Osmanlı sonrası Türkiye ve Arap Dünyası, Sander Yay.. İstanbul/75
-Aralov, S. İ., Bir Sovyet Diplomatının Türkiye Anıları, Birey-Top. Yay., İst.. 1955
- Nursi, Said; Sünuhat,

Muammer Ahmet Şiirleri, İsmail Gül Şiirleri, Seyide Doyran Şiirleri, Abdurrahim Karakoç şiirleri , Ahmed Arif şiirleri , Ahmet Hamdi Tanpınar şiirleri , Ahmet Selçuk İlkan şiirleri , Ahmet Telli şiirleri , Ali Erdinç  şiirleri , Arif Nihat Asya  şiirleri , Asil Mavi şiirleri , Aslan Avşarbey  şiirleri , Aşık Veysel  şiirleri , Ataol Behramoğlu şiirleri , Attila İlhan  şiirleri , Ayfer Yazıcı  şiirleri , Ayhan Yıldırım  şiirleri , Bahattin Karakoç şiirleri , Bahtiyar Vahapzade şiirleri , Bayram Mecit  şiirleri , Bedirhan Gökçe şiirleri , Bedri Rahmi Eyüpoğlu  şiirleri , Behçet Necatigil  şiirleri , Birgül Alp şiirleri , Burcu Seul  şiirleri , Cahit Sıtkı Tarancı  şiirleri , Cahit Zarifoğlu  şiirleri , Can Yücel  şiirleri , Cemal Gören  şiirleri , Cemal Safi  şiirleri , Cemal Süreya  şiirleri , Cengiz Numanoğlu  şiirleri , Cihan Balcıoğlu  şiirleri , Didem Madak  şiirleri , Edip Cansever  şiirleri , Emin Çelimli  şiirleri , Emine Çerçi  şiirleri , Emine Şafak  şiirleri , Ercan Baş  şiirleri , Erdal Ercin  şiirleri , Faruk Nafiz Çamlıbel  şiirleri , Fazıl Hüsnü Dağlarca  şiirleri , Fuzuli  şiirleri , Gaffar Güllü şiirleri , Gelincik  şiirleri , Gülsen Tunçkal  şiirleri , Hacı Kısır şiirleri  , İbrahim Karaçay  şiirleri , İbrahim Sadri şiirleri  , İbrahim Sağır şiirleri , İclal Aydın  şiirleri , İsmail Gül  şiirleri , İsmet Ulaş  şiirleri , Kahraman Tazeoğlu şiirleri , Karacaoğlan şiirleri , Kevser Dostagüler şiirleri  , Küçük İskender şiirleri , Mahmut Çiçekdağı şiirleri , Marlyn Hand şiirleri  , Mehmet Akif Ersoy şiirleri , Mehmet Ali Kalkan şiirleri , Mehmet Çetin şiirleri , Melek Avcı Coşkun şiirleri , Melih Cevdet  şiirleri , Melike Yıldız şiirleri , Mevlana Celalettin Rumi şiirleri , Muammer Ahmet Sağlam  şiirleri , Muharrem Kubat şiirleri , Murat Meral şiirleri  , Mustafa Hebip şiirleri , Muzaffer Tayyip Uslu  şiirleri , Mücahit Şen  şiirleri , Nazım Hikmet Ran  şiirleri , Necip Fazıl Kısakürek  şiirleri , Nur Uygun şiirleri , Nurullah Genç  şiirleri , Orhan Veli Kanık  şiirleri , Ömer Hayyam  şiirleri , Özdemir Asaf  şiirleri , Polat Tek  şiirleri , Rabia Barış şiirleri , Sabahattin Ali şiirleri , Selaattin Çoban  şiirleri , Seyide Cinaloğlu Doyran  şiirleri , Sezai Karakoç  şiirleri , Şevki Dinçal  şiirleri , Tevfik Fikret  şiirleri , Turgut Uyar  şiirleri , Uğur Arslan  şiirleri , Uğur Işılak  şiirleri , Ümit Yaşar Oğuzcan  şiirleri , Yahya Kemal Beyatlı  şiirleri , Yavuz Bülent Bakiler şiirleri , Yavuz Dogan  şiirleri , Yıldız Toksöz şiirleri , Yılmaz Erdoğan şiirleri , Yunus Emre şiirleri , Yusuf Hayaloğlu şiirleri , Zikrettin Karaca şiirleri , Ziya Osman Saba  şiirleri , şiir şiir sokağım şiir türleri şiir sokakta şiir nedir şiire gazele şiir kitapları şiir bilgisi şiir defteri şiir aşk şiir oku şiir yarışması 2018 şiir adam şiir adam live şiir alıntıları şiir adam live instagram şiir antolojisi şiir antoloji şiir akımları şiir atölyesi şiir alp a şiiri a şiir evi a şiiri yavuz bülent bakiler a şiir evi ankara a.şiir solak a şiir sokakta a.kadir şiirleri a köpek şiiri a karakoç şiirleri a ile şiir şiir bilgisi test şiir biter şiir biçimleri şiir başlıkları şiir blog şiir bulmaca şiir bilgisi pdf şiir butik otel şiir blogları b şiiri b keskin şiirleri bayrak şiiri b sesi şiir b harfi akrostiş şiir şiir can yücel şiir cafe şiir cafe ortaköy şiir cemal süreyya şiir cumhuriyeti şiir cahit zarifoğlu şiir çeşitleri şiir can şiir ceketli adam kitabı şiir cemal safi ç şiiri behzat ç şiir behzat ç şiir sözleri gökçenur ç. şiirleri c.süreya şiirleri c ile şiir c.bukowski şiirleri gökçenur ç şiir kitabı c vitamini şiirleri c.zarifoğlu şiirleri şiir çözümleme şiir çözümleme yöntemi şiir çeviri şiir çiçek şiir çok güzel şiir çevirisi şiir çevirileri şiir çözümleme yöntemi nurullah çetin şiir çay ç ile şiir şiir dinletisi şiir dizeleri şiir dergileri şiir duygusal şiir duvarda şiir dünyası sözleri şiir denizi d&r şiir kitapları d.bakır şiiri d ile şiir d&r şiir defteri d madak şiirleri d.günü şiirleri d.bakır şiir sözleri d ali erzincanlı şiirleri d.h. lawrence şiirleri şiir eş anlamlısı şiir ekşi şiir edebiyat şiir en güzel şiir ezberle şiir etkinlikleri şiir edip cansever şiir evi şiir ezberleme şiir eloğlu e şiir kitabı şiirler e ödev şiir e book şiirli e kartlar e müfredat şiiri eş e şiir atatürk'e şiir e güzel şiirler öğretmen e şiir şiir fm şiir fon müziği indir şiir falı şiir fonları şiir fonu şiir fotoğrafları şiir film şiir fotoları şiir festivali f.nietzsche şiirleri f ferruhzad şiirleri f gülen şiirleri f ile şiir f akrostiş şiir necip f şiirleri f ile ilgili şiir melek şiiri f nafiz çamlıbel f n çamlıbel şiirleri ilhan berk f şiiri şiir gibi şiir gözlüm şiir güzel şiir gibi sözler şiir gibi kadın şiir günaydın şiir gemisi şiir gece şiir gecesi ğ şiiri g ile şiir anneler g şiirleri ğ akrostiş şiir ğ vitamini şiiri g sesi şiir ğ başlayan şiir g harfi ile şiir ğ ile ilgili şiirler ğ şiir ğüzel şiir öğretmene şiir posta şiir öğretmenler ğünü şiir onur ünlü şiir ğ ile şiir ğ sesi şiir ğ harfi ile şiir şiir hikayeleri şiir hakkında bazı mülahazalar şiir hastanede şiir her yerde şiir hayat şiir hakkında sözler şiir hangi metin grubuna girer şiir hakkında bilgi şiir hangi metinler grubuna girer şiir hasret h şiirist h.ergülen şiirleri atom h şiiri h.cibran şiirleri h ile şiir h harfi şiir h.izgören şiirleri h sesi şiir h nihal atsız şiirleri h ile başlayan şiirler şiir ısmarla şiir ısmarla eylül'ü konuşalım şiir instagram şiir ıhlamurlar çiçek açtığı zaman şiir ılık ılık akıtam şiir ışık şiir ırmak ıhlamur şiir ışıklar şiir ıssız şiir ı şiirler aşk-ı şiir ı ile şiir ı akrostiş şiir ı.ahmet şiirleri bab-ı şiir ı ile başlayan şiirler ı ile ilgili şiirler şiir ingilizce şiir indir şiir ile ilgili sözler şiir isimleri şiir istanbul şiir incelemesi şiir ingilizcesi şiir için fon müzikleri şiir iletişim i şiirler i şiir perisi i şiir sözleri şiir i kamer şiir-i aşk ile şiir şirpençe şiirler i hızırla kırk saat şiir i leyal şiir-i divan şiir jandarmada şiirt jetpa şiir jenerik müzikleri sigir jelatin şiirt jöh şiir janya şiirt judo şiirt jigolo japonca şiir japon şiir türü j ile şiir bay j şiir j.l.borges şiirleri j harfi ile şiir j.j. rousseau şiirleri j ile ilgili şiirler j harfiyle başlayan şiirler şiir konuları şiir kitapları pdf şiir kesitleri şiir karaoke şiir köşesi şiir konusu şiir kısa anlamlı şiir kadın k şiirleri k.iskender şiirleri k.maraş şiirleri k ile şiir k.tazeoğlu şiirleri 555k şiiri bünyamin k şiirleri k.maraş şiir yarışması k.kurultay şiirleri k.tazeoğlu şiir sözleri şiirler şiir lekesi şiir listesi şiir leyla şiir leblebi tozu şiir leyla ile mecnun şiir lirik şiir lise şiir lavinia şiirler kısa satirik l şiir örnekleri l akrostiş şiir l aşk şiirleri l.aragon şiirleri l harfli şiirler atilla ilhan l şiirleri şiir müzikleri şiir mısraları şiir mevlana şiir mavi şiir mektebi ortaokulu nasıl bir okul şiir me şiir mutluluk şiir mektebi iletişim şiir mavisi şiir m.akif ersoy türkiye m şiiri m.mungan şiirleri m harfiyle şiir m akrostiş şiir m.altıok şiirleri m. azad şiirleri türkiye'm şiiri turgut uyar m.akif şiirleri kısa m.ikbal şiirleri şiir ne demek şiir nedir kısaca şiir nasıl okunur şiir nedir özellikleri nelerdir şiir nazım şiir necip fazıl kısakürek şiir nasıl yazılır kuralları şiir ne demek ingilizce n.hikmet şiirleri n.fazıl şiirleri en güzel şiirler n.tevfik şiirleri fatma n şiirleri çetin'in şiir tahlilleri n akrostiş şiir n.kemal şiirleri n aşk şiirleri şiir otel şiir okuyan şiir onedio şiir okuyan erkek şiir okumak şiir okuyan adam şiir okuma kılavuzu şiir orhan veli şiir okulu o şiiri o şiirleri doğuran yalnızlık şairleri öldürür o şiir bitti başka mısra gerekmez o şiiri ahmet haşim o şiir bir daha yazılamaz o şiirler tek başına okunmuyor gel yalvarırım o şiirleri çocuğa yazsaydım o şiir ne demek şiirin o ince küllerini toplayanlar şiir o ki sadece cananını kasteder şiir örnekleri şiir özdemir asaf şiir özellikleri şiir önerileri şiir özlem şiir ödülleri şiir ölçüleri şiir örnekleri kısa şiir ödülleri 2018 şiir özledim ö ile şiir ö harfiyle şiir ö.s.ö şiirleri ö.ç.m şiirleri ö harfi ile şiir akrostiş şiir ö şiir parkı şiir perisi şiir penceresi şiir pdf şiir paylaşım şiir programı şiir parçaları şiir posterleri şiir papatya şiir programları p harfiyle şiir p valery şiirleri p sesi şiir p ile başlayan şiir çeşitleri şiir resimli şiir romantik şiir resmi şiir radyo şiir radyosu şiir resitali şiir rap şiir roots şiir replikleri şiir rastgele r siz şiir r akrostiş şiir r ilgili şiir r t erdogan şiirleri şiir sitesi şiir sokağı şiir sözler şiir sevgiliye şiir sayfası şiir sokakta aşk şiir siteleri s şiiri ş.erbaş şiirleri s.karakoç şiirleri s ile şiir yes şiiri ş akrostiş şiir ş sesi şiir s.ali şiirleri cemal sa şiirleri s.o.s şiiri şiir şiir şiir şarkıları şiir şairleri şiir şekilleri şiir şiir türkiye şiir şantiyede şiir şeklinde fabl şiir şükrü erbaş şiir şekil özellikleri şiir şehri ş ile şiir ş.yahya şiirleri ş 23 nisan şiirleri şiir tahlilleri şiir türleri nelerdir şiir tanımı şiir türleri test şiir turgut uyar şiir tanımları şiir tahlilleri mehmet kaplan şiir temaları şiir t shirt şiirt t.uyar şiirleri t ile şiir t erdoğan şiir 500t şiiri t aşk şiirleri t s eliot şiirleri baki ayhan t şiirleri t.tuğba baş şiirleri şiir uzun şiir umut şiir uygulaması şiir uzun aşk şiir unsurları şiir uzaktan sevmek şiir uyak şiir uyku şiir usta u şiiri ü ile şiir ü harfiyle şiirler hüsrev ü şiirini kim yazmıştır atatürk'ü şiiri ü akrostiş şiir hüsn ü şiir ayın 14 ü şiiri u ile akrostiş şiir şiir üzerine şiir ünlü şiir ümit yaşar oğuzcan şiir üzerine yazılar şiir ülkü ocaklarında şiir üzerine düşünceler suut kemal yetkin şiir ülkü tamer şiir üstadlarımız şiir üzerinde sıfat bulma şiir ünlü şairler ü.y.o şiirleri ü ile ilgili şiirler ü.y.oğuzcan şiirleri şiir ve inşa şiir video şiir ve tefekkür kulübü şiir ve kadın şiir ve zihniyet şiir ve inşa türü şiir vatan şiir ve sözler şiir ve şair şiir ve gelenek v şiir v ile şiir v.hugo şiirleri v sesi şiir orhan v şiirleri v for vendetta şiir v for vendetta şiiri remember v harfi ile şiir aga b v şiirbaz - ondan oldu zaar sözleri şiir yarışmaları şiir yazmak şiir yazarları şiir yaz şiir yazma şiir yarışması 2019 şiir yürek şiir yarışmaları 2018 y faktörü şiiri y kemal şiirleri y.odabaşı şiirleri y'ol şiiri y.emre şiirleri y başlayan şiirler y ile ilgili şiirler y harfi ile şiir y 23 nisan şiirleri akrostiş şiir y harfi şiir zamanı şiir zaman şiir zarifoğlu şiir zıt anlamlısı şiir ziya paşa şiir zindandan mehmete mektup şiir ziya gökalp şiir zulmü alkışlayamam şiir zeynep şiir zeytin z özger şiirleri z ile şiir z raporu şiir z akrostiş şiir a ve z şiiri a.c.z şiirleri z ile ilgili şiirler şiir 0 6 yaş 01 şiir 00 00 şiir 0 kasım şiirleri 0 kasımla ilgili şiir şiir 10.sınıf şiir 1 kıta şiir 1000kitap şiir 15 temmuz şiir 1.sınıf şiir 15 temmuz kısa şiir 19 mayıs şiir 10 kasım şiir 12. sınıf dil ve anlatım şiir 18 mart çanakkale şiirler 1 kıtalık şirinler 1 1 mayıs şiirleri 1.sınıf şiirleri kısa kaldırımlar 1 şiiri 1. sınıf şiirleri 2 kıtalık 1 kıtalık şiirler doğa 1 kıtalık şiirler ve şairleri 1 kıtalık şiir örnekleri şiir 2018 şiir 2 kıtalık şiir 2. sınıf şiir 29 ekim şiir 23 nisan şiir 29 ekimle ilgili şiir 29 ekim cumhuriyet bayramı şiir 2 satır şiir 2017 şiir 23 nisanla ilgili 2 şiiri şiirler 2 kıtalık şiir 2 kıta şiirler 2 kıtalık aşk şiirler 2 sınıf için dağ 2 şiir 2 kıtalık şiirler doğa 2 kıtalık şiir örnekleri şiir 365 şiir 3 kıtalık şiir 3. sınıf şiir 30 ağustos şiir 35 yaş şiir 3 kıtalık aşk şiir 3 kıtalı şiir 30 tane şiir 33 kurşun şiir 30 yaş 3 şiir anlayışı şiirler 3 kıtalık şirinler 3 şiirler 3 kıtalık kısa 3. şahsın şiiri 3 kıtalık şiirler edebiyat 3.sınıf şiirleri 2 kıtalık şiir 4 kıtalık şiir 4 lük şiir 4. sınıf şiir 40 yaşındasın şiir 4 kıtalık aşk şiir 4 mısradan oluşan her bölümüne ne denir 40 şiir 40 şair 40 şiir ve bir şiirler 4 kıtalık ünlü şairlerden 40 şiir 40 şair pdf 4 şiir 1 şehir şiirler 4 kıtalık şiirde 4'lük nedir şiirler 4 mısralık şiirdeki 4 satıra ne denir şiirler 4 5 kıtalık şiir 5. sınıf şiir 5 kıtalık şiir 5 sınıf konu anlatımı şiir 500 şiir 5n1k 555k şiir 5 şiir biçim ve içerik yönünden incelenmesi 571 şiir 5 şiir türü 50 şiir 50 şair 5 şiiri biçim ve içerik olarak inceleme 5 şiirin incelenmesi şiirler 5 kıtalık şiirde 5 mısraya ne denir 5 hececilerin şiir ve sanat anlayışı 5 kıtalık şiirler necip fazıl kısakürek şiir 6. sınıf şiir 6 kıtalık şiir 6 ekim 6 şiir türü şiir türleri 6. sınıf şiir bilgisi 6. sınıf şiir türleri 6.sınıf test şiir bilgisi 6. sınıf test şiir türleri 6. sınıf tonguç akademi şiirler 6.sınıf şiirler 6 kıtalık 6.sınıf şiirleri türkçe dersi 6. sınıf şiir örnekleri 6. sınıf şiir bilgisi çalışma kağıdı 6.sınıf şiir bilgisi 6.sınıf şiir bilgisi test 6.sınıf şiir türleri test şiir 7.sınıf şiir 7 güzel adam şiir 7 kıta 724 şiir şiirler 7 kıtalık 724 şiir neden kabul edilmedi 7 kıtalık şiir şiir türleri 7. sınıf şiir türleri 7.sınıf test şiir bilgisi 7. sınıf testleri 7 şiiri şiirde 7 hececiler kimlerdir şiirler 7. sınıf 7 heceli şiirler 7. sınıf şiir bilgisi test soruları 7.sınıf şiir türleri 7.sınıf şiir bilgisi 7.sınıf şiir türleri test şiir 8.sınıf şiir 8 kıta şiir 8 mart 8 şiir 80 sonrası şiir 835 şiir şiir bilgisi 8. sınıf şiir türleri 8. sınıf test şiir bilgisi 8. sınıf test almanca şiir 8 kıtalık 8 şiiri şiirler 8 kıtalık 8 heceli şiirler 8.sınıf şiir bilgisi 8 satırlık şiirler 8.sınıf şiir türleri test 8. sınıf şiir bilgisi test 8 sınıf şiir bilgisi çalışma kağıdı şiir 9.sınıf şiir 9. sınıf edebiyat şiir 9. sınıf test şiir 9 sınıf ders notları 90lar şiir şiir türleri 9. sınıf şiir türleri 9.sınıf edebiyat şiir gelenekleri 9.sınıf şiir bilgisi 9. sınıf test şiir türleri 9. sınıf test 9 şiiri 9.sınıf şiir türleri 9 eylül şiirleri 9.sınıf şiir bilgisi çalışma kağıdı 9. sınıf şiir örnekleri 9.sınıf şiir inceleme örnekleri
 

Çevrimdışı вαşκαп

  • Özel Üye
  • *
  • İleti: 20356
  • Rep 1300
Ynt: Tâc'ın İncisi'ndeki Osmanlı'nın Yetimleri
« Yanıtla #1 : Ekim 15, 2017, 04:35:25 ÖS »
Emeğine Yüreğine Sağlık
 

Çevrimdışı Özgür Kız

  • Özel Üye
  • *
  • İleti: 21541
  • Rep 3950
Ynt: Tâc'ın İncisi'ndeki Osmanlı'nın Yetimleri
« Yanıtla #2 : Ekim 01, 2018, 10:45:01 ÖÖ »
 eys
 

 

Related Topics

  Konu / Başlatan Yanıt Son İleti
2 Yanıt
1235 Gösterim
Son İleti Ekim 14, 2017, 01:02:57 ÖS
Gönderen: вαşκαп
2 Yanıt
1714 Gösterim
Son İleti Ekim 01, 2018, 10:38:49 ÖÖ
Gönderen: Özgür Kız
2 Yanıt
1378 Gösterim
Son İleti Ekim 01, 2018, 11:07:13 ÖÖ
Gönderen: Özgür Kız