İl İsimlerinin Tarihi Öyküsü & Resimler
....ADANA
Adana' yı kimlerin nasıl kurdukları konusunda elde kesin bilgiler yoktur.
Ancak
Bizans' lı Etien' in ilettiği bir söylenceye göre
Uranus' un oğulları Adanos
ve Saros
Tarsus' la savaşarak burayı ele geçirmişler.
Bunlardan Adanos kente ( Adana ) Saros'ta ırmağa (Seyhan) adını vermiş
....ADIYAMAN
Adıyaman ilk zamanlarda
Piran Köyü'nün yerine kuruluydu
ve Perre adını taşıyordu.
Daha sonra Emeviler
buraya bir kale yaptırdı.
Kent de Mansur'un Kalesi anlamına gelen ''Hısn Mansur'' adıyla anılmaya başlandı.
Kent
1. Selim zamanında alınınca Türkler
buraya Adıyaman demeye başladılar.
....AFYONKARAHİSAR
Afyon türkülerinde sık sık “Hisar” sözcüğü geçer.
“Hisarın bedenleri çevirin gidenleri” Bu hisar sözcüğünün Afyon türkülerinde sık sık
yinelenmesi nedensiz değildir.
Eski adı Akroenos olan şehri Selçuklular uzun süren bir kuşatmadan sonra ele geçirdiler.
“Hisar” kuşatma anlamına gelir. Acılarla elde edilen yere “Karahisar” dediler
ve orada
kara taşlardan bir kale kurdular.
Onaltıncı yüzyılda bölgede afyon yetiştirilmeye başlayınca
Karahisar’ın başına bir de Afyon eklendi ve şehir “Afyonkarahisar” adını aldı.
....AĞRI
İsmi sınırları içindeki “Ararat” dağından alır.
Çok eski çağlarda yeryüzü korkunç bir su baskınınına uğradı.
(Nuh Tufanı) Nuh peygamber bütün canılardan bir çifti alarak bir gemiye bindirdi.
Gemi Cudi (İslam kaynaklarına göre)
(Hristiyan kaynaklarına göre de Ararat – Ağrı) dağına kondu.
Ararat
önce aran sonra da Ağrı adını aldı.
....AKSARAY
Selçuklu Sultanı İzzettin Kılıçarslan
şehirde cami
medrese
kümbetler
ve büyük ve beyaz bir saray yaptırdı.
Şelir “Aksaray” adını işte bu beyaz saraydan aldı
....AMASYA
Amasya şehrini tarihçi Strabon’a göre Amazon karalı Amasis kurdu
ve ona Amasis kenti anlamına gelen “Amasesia” ismini verdi.
....ANKARA
İslam kaynaklarında Ankara’nın adı Enguru olarak geçer.
Kimilerine göre Ankara sözü Farsça
“Üzüm” anlamına gelen Engür’den
ya da Yunanca’da Koruk anlamına gelen”Aguirada’dan türemiştir.
Bazılarına Hint-Avrupa dillerindeki “Eğmek” anlamına gelen Ank ya da
Sankskritçe de; “Kıvrıntı”
anlamına gelen ankaba’dan veya
Latince’den çengel anlamına gelen uncus’dan türediği ileri sürülmektedir.
Frig dilinde Ank “engebeli
karışık arazi anlamına gelir.
” Şehrin diğer isimleri; Ankyra
Ankura
Ankuria
Angur
Engürlü
Engürüye
Angare
Angera
Ancora
Ancora
ve son olarak Ankara şeklini almıştır.
....ANTALYA
MÖ ll.ci yüzyılda Bergama karalı Attalos ll tarafından kuruldu.
Şehir önceleri ismini kurucusundan aldı ve Attaleia adıyla anıldı.
Daha sonra bu isim Adalia
Antalia ve en son Antalya şekline dönüştü
....ARDAHAN
Ardahan'ın isim babası ise Gürcülerdir.
Ardahan adı Gürcüce Ardana’dan gelmektedir.
....ARTVİN
İskitler tarafından kuruldu. Artvin sözü iskitçe’dir.
....AYDIN
İlk olarak Argoslar tarafından kuruldu.
Anadolu beylerinden Aydınoğlu Mehmet bey’den aldı.
Aydın
Mehmet beyin babasının ismidir.
....BALIKESİR
Şehrin adının eski hisar anlamına gelen Paleokastio’dan türediği sanılmaktadır.
Halk arasında dolaşan bir söylentiye göre de balı çok anlamına gelir.
Çünkü Kesir Arapça’da çok anlamına gelmektedir
....BARTIN
"PARTHENİA"dan Bartın'a dönüşen adın kaynağı "PARTHENİOS"dur.
Bartın ırmağının antik çağdaki adı olan Parthenios; Yunan mitolojisinde
OKENAUS'un çocuklarından birisi
ve "Sular Tanrısı"dır. "Sular ilahı veya Muhteşem akan su" anlamlarına gelir.
Bir başka anlamı da "Genç Bakire veya Genç Kızlar için koro türküleri"...
"Genç Bakire" ise
tanrıça Athena'nın
....BATMAN
Batman ismi Orta Çağdan beri kullanıla gelmiş
ve Batman Çayı ile bütünleşen bir isim olarak karşımıza çıkmıştır
....BAYBURT
Eldeki kaynaklara göre kasabanın ortaçağdaki adı
“Paypert” ya da “Pepert” idi.
Bayburt adı buradan gelmektedir
....BİLECİK
Bizanslılar döneminde burada Bilekoma adlı bir kale vardı.
Osman bey burayı alınca bu adı Bilecik olarak adını verdi.
....BİNGÖL
Buradaki bir çok göllerden dolayı bu isim kendisine verildi.
....BİTLİS
Kimi tarihçilere göre
“Bageş” ya da “Pagiş” sözcüklerinden türemiştir.
Kimilerine göre de Büyük İskender’in komutanı “Lis” ya da “Badlis”
burada bir kale kurmuş.
Bitlis sözcüğü bu komutanın isminden kaynaklanıyormuş.
....BOLU
Önceleri Bithynion Romalılar döneminde ise Claudiopolis adı verildi.
Türkler burayı alınca Claudiopolis sözcüğünü kısaltıp sadece polis dediler.
Daha sonra bu da halk dilinde değişerek Bolu oldu.
....BURDUR
Eski adı Askaniya’dır. İsmini yanında kurulmuş olduğu Burdur gölünden alır
....BURSA
Eski çağlardaki Bitinya bölgesinin başkentidir.
Buraya kurucusu Bitinya kralı Prusias’ın adı verildi. (MÖ:ll.yüzyıl)
....ÇANAKKALE
Marmara ve Ege denizlerini birleştiren Boğaz’daki şehir ve kasabaların en büyüğü
ve il merkezidir. Boğazın doğu kıyısında ve en dar yerinde kurulmuştur.
Burada denizini şekli tıpkı bir çanağı andırır.
Bugünkü ismini buradan alır.